Tia UV là một loại ánh sáng mặt trời có ảnh hướng đến sức khỏe và môi trường sống của chúng ta. Việt Nam là một nước nhiệt đới, lượng ánh sáng mặt trời nhiều và có cường độ mạnh, cường độ ánh sáng mặt trời cao do đó cường độ tia UV cũng cao tương ứng. Vậy tia UV là gì, có ảnh hưởng gì đến làn da của chúng ta và chỉ số tia UV bao nhiêu là có hại? Mời bạn đọc hãy cùng Phòng khám Đông y Tuệ Y Đường và Ths.Bs CKII Trần Thị Thu Huyền tìm hiểu và giải đáp thắc mắc về vấn đề này.
-
Tia UV là gì?
Dựa trên độ dài bước sóng, ánh sáng mặt trời được phân loại thành 3 nhóm chính: Tia hồng ngoại, ánh sáng mà mắt người có thể nhìn thấy và tia UV.
Tia UV (bức xạ tia cực tím) là một dạng bức xạ điện từ, đến từ mặt trời hay các nguồn nhân tạo khác như giường tắm nắng, mỏ hàn. Sắc tím là màu sắc có bước sóng ngắn nhất mà mắt thường của chúng ta có thể nhìn thấy. Do vượt ngoài bước sóng của màu tím, nên tia UV có tên gọi là tia cực tím và là loại tia vô hình với mắt người.
-
Phân loại
Dựa và ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường, người ta chia tia UV làm 3 loại:
-UVA: (bước sóng từ 380 – 315 nm) còn được gọi là sóng dài hay ánh sáng đen.
-UVB: (bước sóng 315 – 280 nm) còn được gọi là sóng trung.
-UVC: (bước sóng ngắn hơn 280 nm) còn gọi là sóng ngắn hay sóng có tính tiệt trùng.
Tia UV là loại tia vừa có lợi vừa có hại đối với sức khỏe con người. Tùy thuộc vào loại tia, bước sóng và cường độ tia sẽ mang lại những lợi ích và tác hại khác nhau.
-
Lợi ích mà tia UV mang lại khá nhiều.
Chẳng hạn, tia UV giúp cơ thể tổng hợp VitaminD; diệt virus và vi khuẩn (qua việc xuyên qua màng tế bào, phá hủy DNA, ngăn khả năng tái sinh và nhân lên của chúng), rất có ích khi ta phơi tã vải, đồ lót và khăn ngoài trời; kích thích mọi quá trình hoạt động chính của cơ thể (với mức độ UV vừa đủ),…
Mọi thắc mắc về bệnh da liễu cần tư vấn xin vui lòng liên hệ trực tiếp số hotline 0789 502 555
-
Tác hại của các loại tia UV đến làn da của bạn
Một số tác hại của tia UV có thể kể đến như sau:
Gây mụn nhọt ở da
Làn da có mụn, ánh nắng mặt trời khiến tăng tiết dầu, gặp tình trạng bít tắc lỗ chân lông do mụn nên mụn càng nặng hơn, viêm nhiễm, hình thành các sẹo mụn sâu và rộng.
Gây ung thư da
Tia UV là nguyên nhân gây ung thư nổi bật và phổ biến trong môi trường, vì khi tiếp xúc quá lâu với ánh sáng mặt trời có khả năng gây ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy và khối u ác tính. Có đến 90% người bệnh ung thư da là do bức xạ UV.
Tia UVA được coi là kẻ “giết người thầm lặng” bởi vì không giống như tia UVB, bạn không hề cảm thấy những ảnh hưởng của nó, nhưng thực ra nó đang thâm nhập sâu vào da, tàn phá mọi tầng của da một cách âm thầm. Tác hại của tia UV được gây ra chủ yếu bởi tia UVA. Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến nếp nhắn và làm tăng phần lớn nguy cơ gây ung thư da
Một điểm khác biệt nữa là tia cực tím UVA có khả năng xuyên qua kính gây nên những tác hại của tia cực tím cho da, trong khi tia UVB thì không. Trừ khi tấm kính cửa sổ hoặc trên xe ô tô được thiết kế đặc biệt để lọc tia UVA, sử dụng kem chống nắng là một điều vô cùng quan trọng để bảo vệ da khỏi tác hại của tia cực tím này.
Gây cháy nắng
Cháy nắng là tình trạng vết bỏng xảy ra khi các tế bào da bị tổn thương, tình trạng này là do da hấp thụ năng lượng từ tia UV. Khi đó, máu sẽ chảy thêm vào vùng da bị tổn thương để chữa lành. Đó là lý do tại sao da của bạn chuyển sang màu đỏ khi bị cháy nắng.
Lưu ý: Bạn không nên chủ quan, tình trạng này có thể trở nên bỏng rát nghiêm trọng. Thậm chí, tác hại của tia UV còn gây ra những hậu quả về lâu dài cho làn da như tạo nếp nhăn và ung thư da, thông qua sự tác động trực tiếp tới DNA của da..
Mọi thắc mắc về bệnh da liễu cần tư vấn xin vui lòng liên hệ trực tiếp số hotline 0789 502 555
Gây lão hóa da
Tia cực tím có khả năng phá hủy collagen và mô liên kết bên dưới lớp trên cùng của da, gây ra nếp nhăn, đốm màu nâu và mất độ đàn hồi tư nhiên của da.
Sự khác biệt giữa tone màu da, nếp nhăn hoặc sắc tố ở mặt dưới và mặt trên ở cùng một cánh tay cho thấy tác động của ánh nắng mặt trời lên da. Một làn da rám cháy nắng trông có thể ổn trong hiện tại, nhưng về sau làn da sẽ sớm nhăn nheo, có thể gây ung thư da.
>>>> Có thể xem thêm bài viết “Những cách chống nắng từ thiên nhiên lành tính nhất”
-
Cách hạn chế tác hại của tia UV đến làn da trong ngày hè
Bác sĩ Huyền khuyến cáo, nắng nóng, chỉ số tia UV cao, cần chú ý các biện pháp bảo vệ da.
Dùng kem chống nắng
Đây là cách phổ biến nhất và cũng mang lại hiệu quả tốt nhất. Chọn cho mình sản phẩm kem chống nắng phù hợp thì bạn cũng nên quan tâm đến các chỉ số chống nắng như SPF và PA.
SPF là chỉ số chống tia UVB, chỉ số càng cao thì khả năng chống tia UVB càng mạnh mẽ. PA là chỉ số cho biết khả năng chống nắng.
Số tổng của chỉ số này càng nhiều thì khả năng bảo vệ da khỏi tia UVA càng lớn. Bạn có thể chọn các sản phẩm có chỉ số PA+++ đến PA++++ để bảo vệ da tốt nhất.
Thoa kem chống nắng trước khi ra đường 30 phút để bảo vệ da, giảm lão hóa, giảm nguy cơ ung thư da. Có thể dùng viên chống nắng dạng uống khi tiếp xúc lâu với ánh nắng mặt trời, nhất là người bị nám da, rối loạn sắc tố da. Sử dụng kem chống nắng chỉ số SPF ≥ 30. Có thể dùng dạng gel để hấp thu nhanh vào da, tránh cảm giác bóng nhờn và bít tắc lỗ nang lông, gây mụn trứng cá. Nên thoa lại sau 2-3 giờ hoặc khi ra mồ hôi nhiều.
Mọi thắc mắc về bệnh da liễu cần tư vấn xin vui lòng liên hệ trực tiếp số hotline 0789 502 555
Vệ sinh da
Không quên các bước chăm sóc da, vệ sinh da hằng ngày. Sử dụng dưỡng ẩm để làn da phục hồi, không bị mất nước khi tiếp xúc lâu dưới ánh nắng mặt trời. Nên chọn dưỡng ẩm dạng lotion hoặc serum giúp thấm nhanh với làn da bình thường và dạng gel cho những người da dầu.
Trong mùa nóng, bước chăm sóc da có thể tăng lên 1-2 lần mỗi tuần, đặc biệt với da dầu. Quá trình chăm sóc giúp da sáng mịn, bớt xỉn màu và bớt mụn trứng cá. Có thể chọn các sản phẩm chăm sóc da chứa thành phần acid alpha-hydroxy, acid salicyclic, acid glycolic…
Chú ý trang phục khi ra ngoài
– Sử dụng các trang phục chống nắng chuyên dụng như nón rộng vành, áo, váy chống nắng, ô chống UV, kính râm để ngăn ngừa các bệnh lý về mắt.
– Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào các giờ cao điểm (11h đến 14h).
– Hạn chế các nguồn bức xạ nhân tạo (ánh sáng từ màn máy tính, điện thoại, sử dụng các tấm phim cách nhiệt cho cửa kính trong phòng hoặc trong ô tô,…
>>> Có thể đọc thêm bài viết “Virus Henipavirus mới phát hiện ở Trung Quốc”
Lưu ý chế độ ăn uống
Bạn cần có chế độ ăn uống hợp lý, lưu ý bổ sung các chất oxy hóa có trong thực phẩm (cam quýt, trà xanh, cà rốt, và ớt chuông đỏ,…) để tăng khả năng bảo vệ của cơ thể trước tia UV. Dùng nhiều nước và trái cây là biện pháp giúp làn da đẹp từ bên trong. Không nên ăn đồ quá ngọt hoặc quá chua. Một số loại rau giàu kali như: rau má, mồng tơi, rau đay, bồ ngót… hoặc trái cây giàu vitamin như dâu tây, dưa hấu, cam bưởi, táo, chuối… tốt cho bạn trong những ngày mùa nắng, nhất là khi đi biển.
Ngoài ra, để an toàn, cần giảm thời gian phơi nắng, tránh tác hại của tia UV: Tránh làm việc và tiếp xúc với ánh sáng mặt trời quá lâu. Vào mùa hè, tránh phơi nắng, tắm nắng nhiều tại các bãi biển và hồ bơi…
Sử dụng công cụ chống nắng cơ học
Ðể phòng tránh tác hại do nắng nóng kéo dài, các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân cần mặc quần áo bảo hộ, bao gồm các loại áo có khả năng chống nắng như áo dài tay, áo khoác có cổ, quần dài, tối mầu, mũ rộng vành để che mặt, cổ và tai, nên lựa chọn chất liệu vải chống nắng đặc biệt.
Thêm vào đó, khi đi ra đường cần có ô dù hoặc nón để che phần đầu,…
Mọi thắc mắc hay câu hỏi về da liễu bạn đọc có thể liên hệ với ThS.BS.CKII Trần Thị Thu Huyền hoặc Phòng khám Đông y Tuệ Y Đường
Facebook: Tuệ Y Đường
Ths.Bs.CKII Trần Thị Thu Huyền
Địa chỉ 166 Nguyễn Xiển – Hạ Đình – Thanh Xuân – Hà Nội
Hotline: 0789.502.555
