Viêm tinh hoàn là bệnh lý làm nhiều nam giới gặp khó khăn trong cuộc sống hằng ngày, đặc biệt căn bệnh này có thể ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình. Bởi lẽ theo thời gian, nếu bệnh không được chữa trị có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng. Quai bị là một bệnh dễ dẫn đến biến chứng viêm tinh hoàn.
Ngày hôm nay chúng ta cùng Bác Sĩ Thạc sĩ Nguyễn Nhật Minh – Giám đốc chuyên môn, trưởng khoa nam học tại Phòng Khám Tuệ Y Đường giải đáp những thắc mắc xung quanh chủ đề này nhé
Viêm tinh hoàn là gì?
Viêm tinh hoàn là tình trạng tinh hoàn ở người bị viêm một hoặc hai bên. Phổ biến nhất là viêm tinh hoàn một bên do nhiễm trùng tiết niệu. Bệnh có thể truyền nhiễm từ người sang người bằng đường máu. Vì vậy, những đối tượng quan hệ tình dục không an toàn sẽ có khả năng bị viêm tinh hoàn nhiều những nhóm đối tượng khác.
Tinh hoàn một cơ quan nằm trong tuyến sinh dục nam, đóng vai trò chính là sản xuất tinh trùng và tiết testosterone, hormone sinh dục nam. Tinh hoàn được bao bọc bởi một túi da mỏng, gọi là da bìu bên dưới và phía sau dương vật. Tinh hoàn hoạt động dưới sự chi phối của đám rối tinh hoàn, nơi chứa các dây thần kinh từ đám rối thận và động mạch chủ.
Trung bình kích thước của một tinh hoàn bình thường là 4 – 5,1cm. Trong trường hợp tinh hoàn có kích thước lớn hơn 5,1cm nghĩa là người đó đang có khả năng mắc các bệnh liên quan đến tinh hoàn, bao gồm viêm tinh hoàn.
Viêm tinh hoàn phổ biến là viêm tinh hoàn do nhiễm trùng tiết niệu, một số ca bệnh là do viêm mào tinh hoàn lây vi khuẩn đến tinh hoàn. Bệnh xảy ra nhiều nhất ở đối tượng nam trẻ tuổi, có hoạt động tình dục vì đây là yếu tố khiến nam giới dễ mắc các bệnh nhiễm trùng về đường tiết niệu nhất.
Có hai loại viêm tinh hoàn là cấp tính và mạn tính. Đối với viêm tinh hoàn cấp tính, bệnh tuy có thể gây ra những cơn đau và triệu chứng bất tiện, nhưng có thể điều trị dứt điểm bằng phương pháp nội khoa đơn giản, sử dụng thuốc đường uống.
Bạn đọc có vấn đề về Nam khoa và các vấn đề khác có thể liên hệ trực tiếp qua Hotline – 0789.501.555 để được hỗ trợ!
Nguyên nhân gây bệnh viêm tinh hoàn
Nguyên nhân gây bệnh viêm tinh hoàn rất đa dạng, tuy nhiên phổ biến nhất là nhiễm trùng đường tiết niệu, hệ lụy của bệnh quai bị và quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp an toàn.
1. Bệnh quai bị & các bệnh tự miễn
Bệnh viêm tinh hoàn hầu hết là do vi khuẩn gây ra. Trong đó, vi khuẩn mumps, thuộc họ Paramyxoviridae gây ra bệnh quai bị, là vi khuẩn gây viêm hoàn phổ biến nhất.
Tỷ lệ nam giới mắc viêm tinh hoàn sau 4 – 7 ngày bị quai bị là khá cao, cứ 3 người bị quai bị sẽ có 1 người bị viêm tinh hoàn sau đó. Điều này đồng nghĩa, các đối tượng gồm trẻ sau dậy thì và người không tiêm phòng vaccine quai bị có khả năng bị viêm tinh hoàn cao hơn những người khác.
Ngoài ra, những bệnh tự miễn khác cũng có thể gây ra viêm tinh hoàn ở nam giới gồm:
- Bệnh thủy đậu
- Bệnh hạt vùi cự bào, nhiễm trùng virus Cytomegalovirus
- Bệnh tay chân miệng
>>> Mời bạn đọc thêm: ĐIỀU TRỊ DI TINH BẰNG ĐÔNG Y
2. Bệnh lây qua đường tình dục STDs & hoạt động tình dục không an toàn
Viêm tinh hoàn do bệnh STDs, lây truyền qua đường tình dục cũng là một nguyên thường gặp trong các ca bệnh.
Đầu tiên, viêm tinh hoàn là bệnh có thể lây truyền từ người sang người bằng đường máu. Hoạt động tình dục không an toàn tiềm ẩn rủi ro lây nhiễm virus qua đường máu khá cao. Vì vậy, trong trường hợp quan hệ tình dục không sử biện pháp an toàn với người đang bị viêm tinh hoàn, bạn cũng sẽ có khả năng cao bị viêm tinh hoàn.
Ngoài ra, những bệnh STDs lây truyền qua đường tình dục khác cũng dẫn đến viêm tinh hoàn. Lý giải bởi tinh hoàn là cơ quan gần nhất và trực tiếp tiếp xúc với các vi khuẩn gây bệnh ở người. Vì thế, khi nam giới mắc các bệnh STDs cần lưu ý đến nguy cơ viêm tinh hoàn của mình.
Những bệnh lây truyền qua đường tình dục có khả năng gây ra viêm tinh hoàn gồm:
- Lậu
- Giang mai
- Viêm mào tinh hoàn
3. Nhiễm trùng đường tiết niệu
Viêm tinh hoàn có thể là hệ lụy từ các bệnh do nhiễm trùng đường tiết niệu khác. Đặc biệt, các bệnh nhiễm trùng không được điều trị sớm sẽ càng tăng nguy cơ viêm tinh hoàn ở người bệnh, vì khi đó các vi khuẩn gây bệnh sẽ phát triển là lây sang các bộ phận và cơ quan lân cận khác.
Các bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu có thể dẫn đến viêm tinh hoàn gồm:
- Nhiễm vi khuẩn E.coli, tụ cầu khuẩn và streptococcus
- Viêm tuyến tiền liệt
- Các bệnh nhiễm trùng do đặt ống thông tiểu hoặc các dụng cụ y tế vào dương vật
Dấu hiệu
Bệnh nhân bị viêm tinh hoàn quai bị cấp tính sẽ có những biểu hiện như tinh hoàn sưng to (gấp 2 – 3 lần bình thường), đau vùng bìu, sốt cao, mệt mỏi. Nếu tình trạng cấp tính này không được chữa trị kịp thời thì nguy cơ trở thành bệnh mãn tính rất cao. Khi đó, cơn đau kéo dài lan ra các nơi xung quanh như bụng, đùi,…
Có đến 30% – 50% bệnh nhân bị teo tinh hoàn sau biến chứng viêm tinh hoàn do quai bị. Tùy vào trường hợp bệnh mà bệnh nhân có thể bị teo một bên hay cả hai bên tinh hoàn. Tình trạng này gây ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng, làm người bệnh tăng nguy cơ vô sinh, hiếm muộn. Vì vây khi mắc quai bị, người bệnh cần nhanh chóng điều trị, tránh dẫn đến biến chứng xấu.
>> Mời bạn xem thêm: YẾU SINH LÝ LÀ GÌ? TRIỆU CHỨNG VÀ PHÒNG NGỪA
Điều trị quai bị biến chứng viêm tinh hoàn
Hiện nay, viêm tinh hoàn quai bị chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Do đó, việc điều trị chủ yếu tập trung kiểm soát triệu chứng. Theo dõi tiến độ điều trị cho bệnh nhân bằng các xét nghiệm nồng độ hormone và tinh dịch đồ.
Bên cạnh đó, bệnh nhân nên nghỉ ngơi, mặc quần rộng rãi trong thời gian điều trị. Kết hợp uống thuốc giảm đau, kháng viêm đầy đủ theo chỉ dẫn của bác sĩ. Trong trường hợp, bệnh tiến triển đến mức tinh hoàn mất khả năng sinh tinh, bệnh nhân có thể đến cơ sở y tế chuyên về nam khoa để được hỗ trợ.
Phòng ngừa biến chứng viêm tinh hoàn
Việc chủ động phòng ngừa biến chứng viêm tinh hoàn quai bị đặc biệt quan trọng. Bạn có thể xây dựng thói quen sinh hoạt khoa học:
- Ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ: rửa tay bằng xà phòng thường xuyên, đeo khẩu trang,… để hạn chế nguy cơ tiếp xúc với mầm bệnh.
- Giữ vệ sinh môi trường xung quanh.
- Nâng cao sức đề kháng: ăn uống đủ chất dinh dưỡng, tập luyện thể thao hằng ngày.
- Khi mắc quai bị cần hạn chế đi lại vận động, mặc quần áo bó sát.
Đối với trẻ em, thanh thiếu niên, người trưởng thành chưa có miễn dịch cần được tiêm phòng vắc xin ngừa bệnh quai bị. Hiện nay, tại Việt Nam lưu hành rộng rãi vắc xin 3 trong 1 MMR II (Mỹ) và MMR (Ấn Độ) phòng ngừa bệnh Sởi – Quai bị – Rubella.
Trong trường hợp, bạn thấy đau và sưng ở bìu, đặc biệt cơn đau xảy ra đột ngột, hãy đến cơ sở y tế để được khám – chữa trị kịp thời.
Những biến chứng khác của viêm tinh hoàn
Hầu hết nam giới bị viêm tinh hoàn được chữa trị đều hồi phục hoàn toàn và không gây ảnh hưởng lâu dài. Viêm tinh hoàn hiếm khi gây vô sinh. Tuy nhiên, các biến chứng khác cũng có thể gặp:
- Viêm mào tinh hoàn mãn tính.
- Áp xe hoặc phồng rộp ở bìu.
- Teo tinh hoàn.
- Xơ hóa mô tinh hoàn.
Trên đây là bài viết về bệnh viêm tinh hoàn do biến chứng quai bị. Thông qua đây, bạn đọc có thể tham khảo để xây dựng phương pháp phòng ngừa bệnh hiệu qua. Nếu bạn có băn khoăn về dấu hiệu của bản thân, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị hiệu quả.
Nếu các bạn có bất kì câu hỏi gì về phụ khoa, nam khoa, da liễu hay cơ xương khớp, các bạn hãy comment xuống bên dưới hoặc liên hệ trực tiếp tới Tuệ Y Đường theo các cách dưới đây:
📮 Facebook: Tuệ Y Đường
⚕️Bs CKI: Nguyễn Nhật Minh
👩⚕️ Ths.Bs Trần Thị Thu Huyền
👩⚕️ Bác sĩ Đoàn Dung
💒Địa chỉ: 166 Nguyễn Xiển – Hạ Đình – Thanh Xuân – Hà Nội
📞Hotline: 0789.502.555 – 0789.503.555
Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi: Bs CKI Nguyễn Nhật Minh
Người viết: Bs Nguyễn Dương
