Ngứa âm hộ  không phải triệu chứng hiếm gặp của chị em phụ nữ. Xuất hiện ở mọi độ tuổi và gây cảm giác cực kì khó chịu và trở thành nỗi lo thầm kín. Đây không chỉ là triệu chứng bình thường do tác động bên ngoài mà còn báo động các bệnh phụ khoa nguy hiểm. Cùng Phòng khám Tuệ Y Đường và BS.CKII Trần Thu Huyền tìm hiểu những thông tin liên quan đến chứng ngứa âm hộ nhé!

Thế nào là ngứa âm hộ?

Âm hộ, hay còn được gọi là cửa mình, nằm bên phía trong thành môi nhỏ, ngay phía dưới lỗ niệu đạo và phía trên hậu môn, là cửa dẫn kết nối với một loạt các cấu phần khác của cơ quan sinh sản nữ giới.

Cấu trúc của âm hộ 

Phần xương mu

Đây là phần tích tụ của mô mỡ dưới da, nhô cao ngay bên trên âm hộ, nằm xung quanh môi lớn (môi ngoài). Đến độ tuổi dậy thì, lông mu bắt đầu mọc và bao phủ quanh phần mu, khu vực này còn được gọi là ngọn đồi vệ nữ.

Môi lớn 

Môi lớn là hai lớp da kéo dài xuống dưới từ gò vệ nữ xuống đến vị trí trước hậu môn. Cùng với môi nhỏ môi lớn tạo thành lớp môi âm hộ có tác dụng che chắn bảo vệ toàn bộ phần bên trong của hệ sinh sản phụ nữ.

Rối loạn kinh nguyệt và các vấn đề thường gặp

Môi bé 

Đây là hai lớp da ở hai bên cửa âm đạo của âm hộ, nằm ngay giữa môi lớn. Môi nhỏ có sự khác biệt rất nhiều về kích thước, màu sắc, và hình dạng đối với từng cá nhân. Một số người có thể còn có môi nhỏ nhô ra cao hơn cả môi lớn, hoặc môi bé bên to bên nhỏ, tất cả đều hoàn toàn bình thường và không hề ảnh hưởng tới sức khỏe.

Phần ngoài âm vật

Âm vật gồm quy đầu âm vật và mui âm vật, nó có kết cấu từ một khối mô cứng khoảng 1,5 cm nằm ở giữa và phía trên của âm hộ. Đầu âm vật được che một phần bởi nơi hai môi nhỏ hợp lại nằm ngay trên niệu đạo.

Do tập trung khoảng 8000 đầu dây thần kinh nên âm vật là một cơ quan nhạy cảm nhất trên cơ thể người phụ nữ.

Lỗ niệu đạo

Lỗ niệu đạo còn có tên gọi khác là cửa niệu đạo. Là chỗ thoát của nước tiểu từ bàng quang qua ống dẫn tiểu ra bên ngoài. Lỗ này nằm ngay trên cửa âm đạo, và dưới âm vật tầm 2cm. Ống dẫn tiểu dài khoảng 3 – 5cm, nằm dọc theo bên trong tường của âm đạo.

Âm đạo

Có hình ống dài nối từ cửa mình bên ngoài vào tử cung tử cung bên trong. Âm đạo là bộ phận có tính đàn hồi cao, có khả năng co giãn gấp nhiều lần so với kích thước bình thường để hỗ trợ cho việc quan hệ tình dục, mang thai và sinh nở, tất cả đều được thực hiện qua âm đạo.

Màng trinh

Màng trinh là một tấm màng mỏng nằm trong cửa âm đạo, khoảng cách cửa âm đạo từ 1 – 2cm. Màng trinh không có tác dụng gì đặc biệt, ngoại trừ ý nghĩa là phần dư sót lại trong thời kỳ thai nhi phát triển. Tùy theo cấu tạo cơ thể mỗi người mà ở một số bạn gái khi sinh ra đã không có màng này.

Tình trạng ngứa âm hộ hiện nay đã không còn xa lạ với chị em và không đợc xem là một bệnh lý riêng biệt mà là triệu chứng chung cho khá nhiều vấn đề liên quan đến bệnh phụ khoa. Ngứa âm hộ có thể gây ra đau đớn cho bộ phận sinh dục với các biểu hiện: nóng rát, châm chích, đau nhức, nhói và sưng.

Các nguyên nhân gây ngứa âm hộ

Ngứa vùng kín do vệ sinh không đúng cách

Nguyên nhân lớn nhất khiến tình trạng ngứa vùng kín trở nên phổ biến có lẽ do việc vệ sinh các bộ phận  sinh dục không đúng cách. Âm đạo, âm môi không được vệ sinh sạch sẽ mỗi ngày hoặc thói quen thụt rửa quá mạnh vào sâu bên trong âm đạo cũng dẫn đến tình trạng ngứa dữ dội. 

Tâm lý, stress

Theo BS.CKII Trần Thu Huyền stress có thể là nguyên nhân gây ngứa âm hộ. Có thể bạn sẽ thấy không hợp lý nhưng lại là sự thật.

Những áp lực trong cuộc sống hằng ngày liên quan đến chuyện học hành, thi cử, từ công việc hay vấn đề mưu sinh, bệnh tật,…đều khiến cho chị em luôn trong tình trạng mệt mỏi.

 Từ đó khiến cho hệ miễn dịch dần trở nên suy yếu, sức đề kháng kém cộng với nồng độ pH ở môi trường sinh dục thay đổi, tạo cơ hội cho các vi sinh vật bên ngoài xâm nhập và phát triển, gây ra triệu chứng ngứa và đau rát hoặc  sưng vùng kín,…

Trang phục

Mặc quần lót quá chật hoặc quần quá ôm sát vùng kín cũng có thể gây ra tình trạng ngứa cơ quan sinh dục. Quần lót thường xuyên trong tình trạng ẩm ướt cũng có thể được xem là nguyên nhân thường gặp.

Hóa chất gây kích ứng da

Vùng da ở bộ phận sinh dục nữ khá nhạy cảm, do đó việc sử dụng các hóa chất không phù hợp có thể dẫn đến kích ứng da, gây ngứa âm đạo. 

Các hóa chất bao gồm: Dung dịch vệ sinh phụ nữ, sữa tắm, xà phòng, nước làm thơm vùng kín, thuốc tránh thai tại chỗ, băng vệ sinh, các thuốc bôi dạng mỡ hay thuốc xịt,…

Mãn kinh

Khi phụ nữ đến thời kỳ mãn kinh, lượng Estrogen giảm khiến cơ quan sinh dục nữ bị khô, nứt nẻ, có thể gây ra ngứa, rát.

Các nguyên nhân gây ngứa âm hộ khác có thể kể đến như rối loạn nội tiết tố, nguồn nước hay chế độ dinh dưỡng hàng ngày.

Gai sinh dục xuất hiện khi nào?

Báo động đỏ ngứa âm hộ

Khi có biểu hiện ngứa âm hộ đi kèm với một vài triệu chứng điển hình, bác sĩ có thể nghi ngờ bệnh nhân mắc các bệnh phụ khoa sau: 

Viêm lộ tuyến cổ tử cung, viêm cổ tử cung

Kèm theo tình trạng ngứa âm hộ là các triệu chứng ngứa rát khi quan hệ, rối loạn kinh nguyệt, ra khí hư nhiều.

Nấm âm đạo

Nếu là nấm Candida sẽ đi kèm với khí hư màu trắng, lợn cợn như bã đậu. Nếu là do trùng roi hoặc vi khuẩn thì khí hư loãng và có mùi hôi tanh, ngứa âm đạo nhiều, đau rát.

Biến chứng của bệnh có thể dẫn đến viêm dính, tắc vòi trứng, viêm niêm mạc tử cung. Nhiều trường hợp còn dẫn đến hiếm muộn –

vô sinh. Phụ nữ mang thai có nguy cơ sảy thai cao, dễ đẻ non. Ngoài ra cũng có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung.

Mụn rộp sinh dục

Ngoài triệu chứng ngứa âm hộ dữ dội cả môi lớn và bé, bệnh còn xuất hiện những nốt mụn, u nhú, vết loét, bọng nước bên trong âm hộ và âm đạo, dịch âm đạo ra một cách bất thường và có mùi hôi.

Bệnh có mức độ lây lan khá rộng trong toàn xã hội, có thể dẫn đến mù lòa, tăng nguy cơ nhiễm bệnh HIV. Thậm chí bệnh còn gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh, mẹ bầu và cả thai nhi.

Sùi mào gà

Đây được xem là một bệnh điển hình do quan hệ tình dục không an toàn. Khu vực môi lớn, môi bé, âm đạo,… sẽ xuất hiện u nhú, mụn sùi, mụn thịt dẫn đến ngứa âm đạo, âm môi  dữ dội, đau rát, chảy máu bất thường.

Làm gì khi bị ngứa âm hộ?

• Khi bạn có biểu hiện ngứa, điều đầu tiên và cần thiết là bạn phải hạn chế gãi để tránh làm trầy xước, tổn thương âm môi, tránh khiến tình trạng ngày càng nặng hơn.
• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ hằng ngày bằng nước sạch, hạn chế dung dịch vệ sinh. Nhất là cần phải giữ sạch sẽ vùng kín vào thời kỳ sinh,lúc hành kinh, trước và sau khi quan hệ. Giữ cho âm đạo, âm môi luôn ở trong tính trạng khô thoáng. 
• Vệ sinh vùng kín với nước muối, nước lá chè xanh tươi, lá trầu không là phương pháp trị ngứa âm hộ mà nhiều người thường sử dụng.
• Nên thường xuyên thay đồ lót, tránh sử dụng đồ bẩn, ẩm ướt hay đồ quá chất. 
• Nếu bạn đang bị các bệnh phụ khoa thì nên hạn chế hoặc kiêng quan hệ tình dục để tránh làm tổn thương vùng kín, khiến bệnh nặng hơn đồng thời hạn chế truyền nhiễm đối với những bệnh có tính lây lan.
• Chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt lành mạnh, bổ sung nhiều vitamin để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

Cách nhìn của Đông y về ngứa âm hộ

Phía ngoài hoặc trong âm hộ bị ngứa, nặng thì đau nhức, có khi chảy nước, ngứa đau khó chịu, ngồi nằm không yên gọi là ngứa âm hộ. Hiện nay, trên làm sàng thường thấy âm hộ sung có trùng và có nốt trắng ngoài âm hộ đều thuộc trong phạm vi ngứa âm hộ (âm dưỡng).

Bệnh này đã thấy chép rất sớm trong Thiên Phụ nhân tạp bệnh mạch chứng tỉnh trị sách Kim quỹ yếu lược: “Mạch thiếu âm hoạt sắc là âm hộ sinh lơ, âm hộ trùng ăn lở loét thì dùng Lang nha thang mà rửa”.

Trong thiên tuy chưa nói rõ là âm hộ ngứa, nhưng chứng trọng nêu trong đó giống với chứng ngứa âm hộ, nặng thì sinh lở loét nơi ấy. Cho nên nói chứng âm hộ sinh sang cũng có thể là chứng ngứa âm hộ đã nặng. 

Nguyên nhân

Thấp nhiệt dồn xuống: Tỳ hư can uất, hóa sinh thấp nhiệt, thấp nhiệt tích đọng lại dồn xuống hạ tiêu.

Can kinh uất nhiệt: Tức giận, lo nghĩ, can uất, can uất sinh nhiệt, uất nhiệt dồn xuống.

Biện chứng

Chứng thấp nhiệt:

Trong âm hộ hoặc ngoài âm hộ đều ngứa, nặng thì đau đớn, có lúc chảy nước, tâm phiền ít ngủ, nằm ngồi không an. Miệng đắng mà nhớt, ngực tức không thư thái, nước tiểu vàng, bạch đới rất nhiều, màu vàng nhợt, rêu lưỡi vàng nhớt, mạch huyền hoạt mà sác.

Chứng can uất: 

Trong ngứa âm hộ không chịu nổi ngồi nằm không yên, tinh thần uất ức, tính nóng nảy hay giận giữ, tâm phiền ít ngủ hoặc sườn đau sốt cơn. Miệng đắng mà khô, đại tiện bí, tiểu tiện ngắn, đái khó mà sẻn, lưỡi đỏ, rêu mỏng vàng, mạch huyền tế sác.

Cách chữa Y học cổ truyền

Tham vấn ý kiến BS.CKII Trần Thu Huyền, cách chữa bệnh này cốt thanh nhiệt trừ thấp làm chủ, ngoài việc uống thuốc còn phối hợp với phép xông để có kết quả tốt nhất. Thấp nhiệt dồn xuống thì nên thanh trừ thấp nhiệt, điều hòa can tỳ, dùng bài Đan chi tiêu giao tán, can kinh uất nhiệt thì nên tả can thanh nhiệt dùng bài Long đởm tả can thang, lại có những phương thức rửa và xông dùng ngoài, cũng nên áp dụng. 

 

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào hoặc cần hỗ trợ vấn đề, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất qua:

 

Facebook: Tuệ Y Đường

Ths.Bs CKII Trần Thu Huyền

Bác sĩ Đoàn Dung

Địa chỉ: 166 Nguyễn Xiển – Hạ Đình – Thanh Xuân – Hà Nội

Hotline: 0789.503.555