Zona thần kinh là bệnh do virus Varicella – zoster gây ra đặc trưng bởi dấu hiệu phát ban da màu đỏ gây đau và rát. Y học cổ truyền gọi zona thần kinh là chứng hỏa đới sang hay xà đơn. Đây là chứng bệnh do thấp nhiệt ứ trệ ở trong cơ thể, gây uất kết khiến kinh lạc không thông nên sinh bệnh. Bệnh thường lành tính nhưng gây đau đớn, khó chịu, ảnh hưởng tới cuộc sống hàng ngày của người bệnh.
Cùng Tuệ Y Đường tìm hiểu về Zona thần kinh dưới góc nhìn y học cổ truyền nhé!
1. Zona thần kinh là bệnh gì?
Bác sĩ Đoàn Dung cho biết, đây là bệnh nhiễm trùng ngoài da do virus Varicella-zoster gây ra. Loại virus này có thể gây 2 bệnh khác nhau là thủy đậu và zona.
Khi tiếp xúc với virus Varicella-zoster thì sẽ khởi phát bệnh thủy đậu. Sau đó virus này có thể ở trạng thái không hoạt động, nằm trong hạch thần kinh của cơ thể người bệnh. Gặp điều kiện thuận lợi, khi hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm virus sẽ hoạt động trở lại và gây ra bệnh zona thần kinh.
2. Zona thần kinh có biểu hiện như nào?
Theo BS Dung, bệnh zona thần kinh có các biểu hiện sau:
- Giai đoạn đầu trước khi trên da xuất hiện mụn nước, người bệnh thường sốt nhẹ, mệt mỏi, sốt nhẹ, đau đầu, đau nhức xương khớp.
- Có cảm giác bị châm chích, nóng căng rát ở vùng da tổn thương sắp nổi mụn nước. Khi chạm vào vết thương, gãi làm người bệnh bị đau nhức dữ dội và kéo dài
Diễn tiến của bệnh:
-Xuất hiện các mảng màu hồng trên da, sau đó trên các mảng hồng này sẽ mọc các mụn nước li ti. Chúng mọc thành chùm, căng cứng, chứa dịch trong và rất khó vỡ. Vùng da bị mụn nước thường rất đau và bỏng rát.
-Sau 3-4 ngày, mụn nước chuyển từ trong sang đục, sau đó vỡ ra rồi xẹp lại, khô và đóng vảy trong vòng 7-10 ngày và có thể hoàn toàn biến mất sau từ 2 đến 4 tuần.
-Khi khỏi vùng da tổn thương có thể để lại sẹo có màu nhạt hơn so với màu da bình thường xung quanh. Nhiều trường hợp mụn nước có thể bị viêm, hoại tử và để lại sẹo xấu.
-Cảm giác đau rát, kiến bò, châm chích có thể sẽ kéo dài lâu hơn từ vài tháng đến vài năm.
-Ngoài các tổn thương trên da, nhiều bị suy giảm miễn dịch còn có thể bị tổn thương ở các cơ quan khác trên cơ thể như phổi, gan, não… và có thể dẫn đến tử vong.
Vị trí các mụn nước:
-Các chùm mụn chứa nước sẽ xuất hiện ở một bên, dọc theo đường đi của dây thần kinh.
-Zona thường xuất hiện ở mặt, lưng, thắt lưng, cổ, vùng giữa các xương sườn…
ĐIỀU TRỊ ĐAU ĐẦU THEO YHCT
3. Điều trị Zona thần kinh theo y học hiện đại
Bác sĩ Dung cho rằng nên điều trị càng sớm càng tốt, chữa mau, chữa mạnh có thể thu ngắn thời gian bệnh, ngăn chặn sự tàn phá của dây thần kinh và giảm thiểu đau.
Ở giai đoạn cấp tính:
- Tại chỗ: hồ nước, xanh methylen 1%, dung dịch castellani, mỡ acyclovir, mỡ kháng sinh nếu có bội nhiễm
- Toàn thân:
- Acyclovir 200mg x 5v/ ngày x 7 ngày (4h/1 lần)
- Acyclovir 800mg x 4 lần/ ngày x 7-10 ngày
- Giảm đau: efferalgan, gabapentin (neurotin 300mg 1-2v/ngày)
- an thần, chống trầm cảm
- Vitamin nhóm B liều cao
Đau dai dẳng sau zona:
- Tại chỗ: kem thoa có chất chiết capsaicin từ trái ớt (Zostrix), kem EMLA, lidocaine gel, aspirin gel, voltaren gel để giảm cơn đau dây thần kinh
- Gapbapentin: neurotin
- Châm cứu, thuốc YHCT
4. Zona thần kinh dưới góc nhìn của y học cổ truyền
Y học cổ truyền gọi Zona thần kinh là chứng hỏa đới sang hay xà đơn. Vì thấy bệnh phát những vết bỏng bò ngoằn ngoèo như con rắn nên gọi là Xà Đơn, thấy những nốt bỏng rát (hỏa đơn) mọc lan ở vùng ngang eo lưng (triền yêu), vì vậy gọi là Triền Yêu Hỏa Đơn…
- Ở vùng lưng gọi là Đới Trạng Bào Chẩn, Triền Yêu Hỏa Đơn, Hỏa Đới Sang, Hỏa Yêu Đới Độc, Xà Triền Sang, Bạch Xà Xuyến.
- Ở vùng đầu mặt gọi là Xà Đơn, Xà Hoạn Sang, Bạch Xà Hoạn, Hỏa Đơn.
Dân gian quen gọi là Giời Leo, Giời Bò, Giời Đái, Giời Vắt Khăn…
Mọi thắc mắc xin liên hệ trực tiếp qua Hotline – 0789.502.555 để được hỗ trợ nhé!
4.1 Nguyên nhân gây bệnh Zona thần kinh trong y học cổ truyền
Bệnh zona thần kinh có thể do tình chí thất thường làm tổn thương đến can khí, hay do ăn uống khiến chức năng vận hóa của tỳ suy giảm, thấp nhiệt ứ trệ, tích tụ tại bì phu mà phát bệnh. Một nguyên do khác có thể là bị cảm phải hỏa độc. Hỏa độc tích tụ tại phần huyết sinh ban đỏ, thấp nhiệt tích tụ hình thành nên bào chẩn, thấp nhiệt độc gây tắc kinh mạch, khí huyết không thông gây đau.
Trong y học cổ truyền, Zona thần kinh được chia làm 3 thể bệnh chính, mỗi thể bệnh lại có pháp điều trị và bài thuốc khác nhau:
- Thể Can kinh uất nhiệt
-
- Triệu chứng: nốt ban đỏ có nước bên trong, mặt bóng căng, BN đau như lửa đốt, miệng khát, họng khô, bứt rứt dễ nóng giận, ăn không ngon, táo bón, tiểu vàng đậm, chất lưỡi đỏ, rêu vàng, mạch huyền sác
- Pháp điều trị: thanh nhiệt lợi thấp, giải độc chỉ thống
- Bài thuốc cổ phương: Long đởm tả can thang gia giảm
- Tỳ hư thấp trệ
-
- Triệu chứng: Sắc nốt ban đỏ nhạt không tươi, mụn nước dày, loét chảy nước thì đau nhẹ hơn, miệng không khát hoặc khát mà không thích uống nước, chán ăn, ăn xong bụng đầy, tiêu lỏng, lưỡi bệu, sắc nhợt, rêu trắng dày nhớt, mạch Trầm Hoạt.
- Pháp điều trị: Kiện tỳ, trừ thấp, giải độc
- Bài thuốc cổ phương: Trừ thấp vị linh thang gia giảm
- Khí trệ huyết ứ
-
- Triệu chứng: Bào chẩn sắc tối, đau liên tục, môi thâm, móng tay xanh, chân tay lạnh, tinh thần mệt mỏi, da đã lành mà vẫn đau. Lưỡi có điểm ứ huyết hoặc tím.
- Pháp điều trị: hoạt huyết, hóa ứ, hành khí, chỉ thống, giải độc
- Bài thuốc cổ phương: Huyết phủ trục ứ thang gia giảm
4.2 Điều trị Zona thần kinh trong y học cổ truyền
Ngoài những bài thuốc uống điều trị nguyên nhân bên trong đã nêu trên, để điều trị triệu chứng ngoài da có những loại thuốc dùng ngoài như:
- Khi mụn nước chưa vỡ : bôi Kim Hoàng Tán.
- Khi mụn nước đã vỡ, bôi bột Thanh đại hoặc đắp Thanh Đại Cao, Cửu Nhất Đơn…
- Đối với Zona không đau, chỉ cần thuốc bôi tại chỗ (hồ nước) các loại thuốc trên nếu có.
- Đối với Zona mắt, nhỏ thuốc kèm băng kín mắt.
- Dùng ngoài kinh nghiệm: Mang tiêu 30g, hòa với 70ml nước ấm, dùng để bôi, ngày 3~5 lần. Cho đến khi vết tổn thương khô, đóng vẩy, hết đau
Mọi thắc mắc xin liên hệ trực tiếp qua Hotline – 0789.502.555 để được hỗ trợ nhé!
5. Cách phòng ngừa bệnh zona thần kinh
Để phòng tránh bệnh và tránh lây lan bệnh người bệnh cần lưu ý:
– Không chà xát làm tổn thương và để nước bẩn tiếp xúc với vùng da nổi mụn nước. Tuyệt đối tránh làm cho các mụn nước vỡ ra dễ dẫn đến tình trạng nhiễm trùng vết thương. Giữ vệ sinh da, uống nước nóng đun sôi để nguội, không ăn các chất cay nóng, điều trị triệu chứng kịp thời.
– Rửa vùng da bị tổn thương bằng nước muối loãng, thuốc rửa do bác sĩ chỉ định.
– Rửa và vệ sinh tay thường xuyên khi vừa chăm sóc vùng da bị tổn thương.
– Cần mặc đồ rộng rãi, thoải mái.
– Hạn chế tiếp xúc với người chưa tiêm phòng hoặc đang bị thủy đậu, đặc biệt là người cao tuổi, trẻ em, phụ nữ mang thai.
– Tiêm phòng vắc – xin thủy đậu là cách bảo vệ hữu hiệu nhất.
– Tránh những kích thích tinh thần, chú ý phòng trị chứng cảm mạo nhiều lần có thể dẫn đến mắc bệnh.
Hy vọng những thông tin trên đã giải đáp cho bạn những thắc mắc xoay quanh vấn đề về bệnh Zona thần kinh dưới góc nhìn của y học cổ truyền. Bạn có thể gặp các triệu chứng ngoài da khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ qua:
? Facebook: Tuệ Y Đường
?⚕️ Ths.Bs Trần Thị Thu Huyền
?⚕️ Bác sĩ Đoàn Dung
?Địa chỉ: 166 Nguyễn Xiển- Hạ Đình- Thanh Xuân- Hà Nội
?Hotline: 0789.502.555– 0789.503.555
zona có nguy hiểm không bác sĩ? làm thế nào để điều trị được bệnh này ạ?
Bệnh này không quá nguy hiểm, nếu phát hiện và điều trị sớm , bác sĩ sẽ kê thuốc uống và thuốc lau bôi nên ngoài tùy thuốc vào từng bệnh nhân bạn nhé!
Mình có điều trị thuốc tây rồi nhưng không thấy đỡ, thế phòng khám có điều trị được không ạ?
Bệnh này có nguy hiểm không ạ
Có cần kiêng ăn những đồ gì không ạ
Các cách phòng bệnh là gì thế ạ? tôi nên ăn những đồ ăn gì thế ạ?
Điều trị bằng đông y có hiệu quả không ạ
cháu bị đau và rát vùng cổ, ra nhiều mồ hôi thì rất xót, cháu đã uống 1 đợt thuốc tây y rồi cũng thấy đỡ bề mặt, nhưng thi thoảng vẫn đau nhức
Có chữa được bằng thuốc đông y không ạ?
Bác sĩ có điều trị bệnh zona bằng thuốc đông y kết hợp giữa thuốc uống và thuốc lau bôi .Bạn chụp tổn thương và gửi vào số zalo 0789.502.555 để được các bác sĩ tư vấn cụ thể hơn cho mình nhé!
Bệnh zona là do đâu vậy? phòng khám điều trị như thế nào?
đã có ai điều trị tại phòng khám chưa có mình xin ít review với ạ?
Bị bệnh này có để lại biến chứng không ạ ? Tôi mới bị mà hiện tại nố đau và rát rất nhiều
Nguyueen nhân bị zona thần kinh lầ do đâu vậy bác sĩ ? tôi hay bị đi bị lại nhiều lần trong 1 năm , có cách nào điều trị triệt để được không ạ
Khi bị zona có cần phải kiêng gió và nước không ạ? cháu thấy đi ra ngoài cháu bị rát nhiều hơn .
Mụn nước mọc rải rác ở vùng cổ và sau gáy, vừa đau vừa rát có phải bị zona không Bác sĩ
Khi bị zona thi cần kiêng những đồ ăn thức uống gì không vậy ? Tôi hay ăn đồ ăn cay, nóng thì đang bị zona có cần kiêng khoonng vậy
Trước tôi bị mà điều trị không ổn nên giờ vùng da tổn thuownng bị thâm lại, có cách nào giúp caiar thiện màu da trở về bình thường không ?
Trong đông y các mụn nước điều trị bằng thuovso uống trong hay đắp ngoài vậy bác sĩ
bệnh lý này trong đông y gọi là gì vậy bác sĩ , có cách nào điều trji khỏi không ạ
Khi bị zona dùng kháng sinh điều trị có được không bác sĩ ?
Biến chunwngs của bệnh zona thần kinh này có nguy hiểm không vậy ạ
Những lưu ý khi sử dụng thuốc trong đông y của bệnh này là j vậy mọi người, có thuốc bôi ngoài để điều trị bệnh này không ạ