Hậu Covid là vấn đề mà rất nhiều người đã và đang mắc Covid quan tâm bởi những triệu chứng mà Covid-19 để lại không hề dễ chịu một chút nào. Vậy có phải chứng hậu Covid là do nguyên nhân thiếu máu, rối loạn thần kinh, suy giảm miễn dịch,.. như mọi người nghĩ không? Hãy cùng Đông y Tuệ Y Đường tìm hiểu về chứng hậu Covid này qua góc nhìn của Đông y.
Các triệu chứng, biểu hiện hậu Covid:
1. Người sốt, nóng lạnh thất thường
Trong máu đoạn động tĩnh mạch chủ có nhiệt khí bị uất. Đông y gọi là tà nhiệt vào thiếu dương đởm, nhiệt uất này bản chất là một dạng virus, lúc này tế bào máu sẽ chiến đấu đẩy ra ngoài nên gây hiện tượng sốt lúc nóng lúc lạnh.
2. Nóng bừng bừng ở tai, ù tai
Tai là điểm cuối của đường kinh đởm chạy lên, nhiệt này từ máu men theo đường kinh đởm bốc lên làm nóng tai và ù tai.
3. Ho đờm, hơi thở ngắn, thiếu khí
Ho dai dẳng – một trong những biểu hiện của hậu Covid
Ho đờm là do phế bất túc giáng, đờm nghẽn ở phế quản làm phổi không hít khí vào gây khó thở, đông y hay gọi là phế bất túc giáng không nạp được khí. Phế không nạp khí thì phế khí sẽ không giáng khí xuống, làm khí đi nghịch lên kéo ẩm thấp dưới ruột và dạ dày theo khí thông qua lớp dịch nhờn trên niên mạc bốc lên mà tụ lại thành đàm ở cổ. Ngoài ra chứng ho này còn có thể do dạ dày và máu nóng (đởm vị nhiệt) sinh nhiệt khí bốc lên gây ho, với người già lớn tuổi thì có khi do hậu Covid, hồng huyết cầu bị phá hủy nhiều làm huyết hư gây thiếu máu hoặc huyết ứ cũng làm nhiệt bốc lên gây ho.
Nhiệt uất trong máu đoạn giữa bụng (đởm vị) làm máu nóng, máu này đến nuôi dạ dày làm dạ dày nóng, nóng thì bốc lên làm dịch vị và khí ở dạ dày bốc lên gây trào ngược dạ dày, viêm miệng, viêm lợi. Khí dạ dày đúng lý phải giáng xuống mà nay bốc lên làm ẩm thấp dưới ruột bị đình lại gây trướng bụng, khó tiêu, ợ hơi, ợ chua v.v. Đông y gọi là đởm nhiệt khắc vị làm vị khí thượng nghịch.
Ẩm thấp dưới ruột bị đình lại gây trướng bụng, khó tiêu, ợ hơi, ợ chua v.v.
Do ẩm thấp trong ruột, trong máu không thông qua đại tràng và bàng quang xuất ra ngoài được. Ẩm thấp này trong ruột thì bốc lên thành đàm, còn trong máu thì theo máu lưu thông toàn thân, xuất qua da hoặc bài tiết qua bàng quang làm cho mồ hôi, nước tiểu nặng mùi, xuất hiện các mụn mẫn ngứa có nước, hay gây hiện tượng người nặng nề mệt mỏi, nặng đầu. Ngoài ra khi thấp quá nhiều sẽ làm cản trở lưu lượng máu đến nuôi cơ gây đau nhứt tê bì chân tay như bên dưới, thậm chí dương khí suy không hóa được thì có thể dẫn tới phù thủng.
Trong Đông y, gan tàng huyết, chủ gân cơ, khiếu ra mắt, tóc gọi là phần ngọn của huyết. Tất cả các triệu chứng trên đây đều do lượng máu không đến nuôi dưỡng đủ, mà máu không đến đủ có thể là do ẩm thấp trong máu nhiều hoặc máu bị ứ tắt không thông. Đặc biệt là những người bị nhiễm Covid lâu ngày, qua khám lâm sàng tôi thấy lưỡi có rất nhiều điểm ứ ở rìa lưỡi, hình lưỡi hơi nề. Đây là do trong máu có nhiều ẩm thấp và khí huyết bị ứ trệ không thông.
Trong Đông y tâm chủ thần minh, máu muốn lên não và vùng vai gáy tốt thì phải lên tâm trước, khi lượng máu và khí lên tâm không đủ hoặc máu bị ứ sẽ dẫn đến hồi hộp, đau tức ngực nhói tim, tinh thần hoảng hốt, trí nhớ suy giảm, thường kèm thêm đau mỏi vai gáy cũng như các bệnh về rối loạn thần kinh, rối loạn tiền đình.
Rối loạn tiền đình, hồi hộp trống ngực cũng là biểu hiện củahậu Covid
8. Rối loạn tiểu tiện, như tiểu vàng nóng, tiểu đục, tiểu nhiều lần, tiểu không tự chủ
Các chứng rối loạn tiểu tiện này thật ra ít liên quan đến thận, mà do khí trong lòng mạch không đủ (khí hư). Trong mạch máu có máu và nước (huyết cầu và huyết tương), máu và nước này muốn lưu thông khí hóa ngoài chức năng của thận ra là do khí trong lòng mạch thúc đẩy lưu thông. Khí này là sự phối hợp của sự túc giáng của phế vị, sự thăng của can tỳ, giáng để thăng, thăng để giáng mà phối hợp thúc đẩy huyết dịch trong lòng mạch lưu thông lên xuống, nhờ vậy mà bàng quang dễ dàng khí hóa và bài tiết ra ngoài. Khi các cơ quan trên bị rối loạn, như phế vị nhiệt không giáng thì cũng dẫn đến khí không giáng xuống tốt, làm khí trong lòng mạch bị suy yếu làm rối loạn tiểu tiện. Còn tiểu vàng nóng là trong máu có nhiệt, tiểu đục là có ẩm thấp, đây là cách cơ thể thông qua tiểu tiện để điều chỉnh những rối loạn bên trong.
Bạn đọc có vấn đề về da liễu có thể liên hệ trực tiếp qua Hotline – 0789.502.555 để được hỗ trợ nhé!
9. Phiền táo, mất ngủ
Tâm là chủ nhiệt táo thuộc dương nằm ở trên, khi ngủ thì tâm phải thu lại đi về bên dưới để nhập vào âm huyết. Nhưng dưới tâm là đởm và dạ dày. Nên khi tà nhiệt uất ở đởm vị, thì nhiệt bốc lên làm khí táo của tâm không giáng xuống để hòa nhập vào âm huyết được, lúc này khí nóng cứ lơ lửng vùng tâm trở lên đầu mà sinh phiền táo mất ngủ. Chỉ cần giáng đởm vị thuận xuống là sẽ ngủ được.
Kết luận lạihậu Covidthường do những nguyên nhân sau:
1. Phế và dạ dày bị nóng, nhiệt bốc lên.
2. Máu bị uất nhiệt bên trong làm nóng sốt
3. Máu bị ứ, kém lưu thông, lưu lượng máu lên tim và ra toàn thân không đủ.
4. Phế mất túc giáng gây ho khó thở
5. Ẩm thấp trong máu không hóa mà đình đọng bên trong.
Đông y điều trị hậu Covid
Đông y điều trị chứng hậu Covid thế nào?
Cách điều trị của Đông y là kết hợp các vị thuốc để phát tán nhiệt uất trong máu ra ngoài theo đường mồ hôi và tiểu tiện như Sài hồ, Hoàng cầm, lại dùng Bán hạ, Cát cánh để tuyên phế trừ ho, lại dẫn đàm ở cổ đi xuống dạ dày thông qua đại tiện mà bài xuất ra ngoài.
Lại có thể gia thêm Xuyên khung, Đan sâm, Xích thược để hoạt huyết khử ứ tăng cường lưu thông máu ra tay chân và toàn thân trị mệt mỏi đau nhứt, lại gia thêm các vị như Ý dĩ, Trạch tả, Sa tiền để kéo những ẩm thấp trong máu thông qua tiểu tiện mà bài xuất ra ngoài, trọc âm hạ giáng, bài xuất ra ngoài thì chân cẳng sẽ có lực, mồ hôi mụn nhọt sẽ hết. Thật ra cũng chỉ là cách đem các chất dơ bẩn có hại trong đường ruột, trong máu thải ra ngoài qua mồ hôi và đường tiểu tiện mà thôi, tà khí đi thì chính khí sẽ phục hồi.
Bài thuốc tham khảo điều trị chứng hậu Covid: Tiểu sài hồ thang gia giảm
Đẳng sâm 16g
Bán hạ 12g
Hoàng cầm 12g
Sài hồ 12g
Cát cánh 8g
Hậu phác 8g
Xuyên khung 8g
Xích thược 8g
Sa tiền tử 12g
Ý dĩ nhân 12g
Cam thảo 6g
Đại táo 3 quả
Gừng 3 lát
Ở đây Sài hồ và Hoàng cầm là vị kháng virus cực mạnh, một kéo nhiệt uất ra ngoài qua đường mồ hôi, một dẫn nhiệt hạ hành qua đường tiểu tiện nhờ vậy mà chứng sốt lúc nóng lúc lạnh (thường do virus) hết rất nhanh, lại được Bán hạ trừ thấp trọc đàm ở cổ vướng hại phế qua đường đại tiện.
Cát cánh mở rộng Phế khí để hơi nạp vào sâu bên trong mà chứng ho tự hết, lại được Xuyên khung, Đan sâm giúp tăng lưu thông máu, chống sự hình thành huyết khối, lại được Ý dĩ, Sa tiền lợi tiểu bài xuất những ẩm thấp làm cản trở sự lưu thông máu ra ngoài nhờ vậy mà mạch máu được thông suốt, cơ thể trở lại trạng thái bình thường.
8 thoughts on “Chứng hậu Covid dưới góc nhìn của Đông y”
Lê Tuấn says:
Sau khi mắc covid, t thấy thời gian quan hệ của mình ngắn đi, dễ xuất tinh và không đạt được khoái cảm như trước nữa, không biết có phải do di chứng hậu covid ko ạ, tôi có thể uống thuốc gì để khắc phục tình trạng này ko ạ
Chào Tuấn, hậu covid cũng là một trong những nguyên nhân gây nên suy giảm sinh lý ở nam, tuy nhiên có thể do một vài nguyên nhân khác nữa, bạn đi khám sớm sẽ tốt nhất, khám trực tiếp bác sĩ biết đc tình trạng hiện tại của bạn và đưa ra hướng điều trị, tránh để tình trạng xấu hơn bạn nha
Dạ chào cô Năm, mất ngủ là tình trạng chung của mọi người sau khi covid cô ạ, bây giờ cô chịu khó sử dụng trà an thần và các bài thuốc lành tính để khắc phục tình trạng này cô nhé, cô cần bs hỗ trợ gì thêm vui lòng liên hệ 0789.502.555 để đc tư vấn ạ.
Chào bạn, hay quên mất tập trung là một trong các biểu hiện của chứng hậu covid, để khắc phục tình trạng này chị nhắc cháu chăm chỉ tập thể dục, sinh hoạt điều độ , sử dụng thêm trà hỗ trợ an thần hoặc chị có thể đưa cháu đến để bác sĩ thăm khám cho cháu, kê cho cháu một vài thang thuốc giúp cháu ổn định lại hơn c nhé, mong sớm gặp hai mẹ con
Chào Kha, bạn chăm chỉ tập thể dục, sinh hoạt lành mạnh, ăn uống uống ngủ nghỉ điều độ cũng rất tốt cho sức khỏe rồi, nếu bạn muốn sử dụng thuốc để hỗ trợ thì cần có sự tư vấn của bác sĩ bạn ạ, bạn liên hệ 0789.502.555 để bs tư vấn thêm cho mình bạn nha
Sau khi mắc covid, t thấy thời gian quan hệ của mình ngắn đi, dễ xuất tinh và không đạt được khoái cảm như trước nữa, không biết có phải do di chứng hậu covid ko ạ, tôi có thể uống thuốc gì để khắc phục tình trạng này ko ạ
Chào Tuấn, hậu covid cũng là một trong những nguyên nhân gây nên suy giảm sinh lý ở nam, tuy nhiên có thể do một vài nguyên nhân khác nữa, bạn đi khám sớm sẽ tốt nhất, khám trực tiếp bác sĩ biết đc tình trạng hiện tại của bạn và đưa ra hướng điều trị, tránh để tình trạng xấu hơn bạn nha
Bi covid khỏi đã lâu nhưng tôi vẫn mất ngủ, mong bác sĩ cho tôi hướng điều trị tốt nhất với, cảm ơn bác sĩ
Dạ chào cô Năm, mất ngủ là tình trạng chung của mọi người sau khi covid cô ạ, bây giờ cô chịu khó sử dụng trà an thần và các bài thuốc lành tính để khắc phục tình trạng này cô nhé, cô cần bs hỗ trợ gì thêm vui lòng liên hệ 0789.502.555 để đc tư vấn ạ.
Con gái cháu bị covid xong giờ hay mất tập trung, hay quên nữa, học hành không tốt như trước, cháu nên làm gì thưa bác sĩ
Chào bạn, hay quên mất tập trung là một trong các biểu hiện của chứng hậu covid, để khắc phục tình trạng này chị nhắc cháu chăm chỉ tập thể dục, sinh hoạt điều độ , sử dụng thêm trà hỗ trợ an thần hoặc chị có thể đưa cháu đến để bác sĩ thăm khám cho cháu, kê cho cháu một vài thang thuốc giúp cháu ổn định lại hơn c nhé, mong sớm gặp hai mẹ con
Hậu covid có cần bổ sung thuốc gì khoogn bác sĩ
Chào Kha, bạn chăm chỉ tập thể dục, sinh hoạt lành mạnh, ăn uống uống ngủ nghỉ điều độ cũng rất tốt cho sức khỏe rồi, nếu bạn muốn sử dụng thuốc để hỗ trợ thì cần có sự tư vấn của bác sĩ bạn ạ, bạn liên hệ 0789.502.555 để bs tư vấn thêm cho mình bạn nha