Bệnh chàm là một bệnh lý ngoài da, còn có tên gọi khác là Viêm da cơ địa, Eczema…Bệnh chàm dai dẳng, dễ tái phát, xuất hiện ở mọi lứa tuổi. Triệu chứng ngứa ngáy, khó chịu ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe và cuộc sống của người bệnh. Do đó việc thăm khám các bác sỹ chuyên khoa và điều trị sớm là một trong những biện pháp quan trọng giúp kiểm soát tình trạng bệnh, hạn chế biến chứng mà bệnh gây ra.
Đặc điểm cơ bản của tổn thương da là các mụn nước tập trung thành đám trên nền da đỏ, có thể rỉ dịch, chảy nước, sau đóng vảy tiết, dày da và liken hóa. Người bệnh thường rất ngứa.
Tùy thuộc giai đoạn bệnh, thể bệnh, mức độ bệnh, các yếu tố kích hoạt.. để áp dụng phương pháp điều trị phù hợp. Phòng Khám đông y Tuệ Y Đường xin giới thiệu hai phương pháp điều trị cơ bản là Y học hiện đại và Y học cổ truyền.
Y học hiện đại
Theo phương pháp Y học hiện đại, thường sử dụng các nhóm thuốc sau:
- Thuốc kháng histamin: có tác dụng chống ngứa, cắt đứt vòng xoắn gãi – ngứa – gãi. Nhóm thuốc này thường dùng đường uống, có cả dạng siro cho trẻ em, dạng viên cho người lớn.
- Thuốc kháng sinh: Trường hợp chàm có nhiễm khuẩn cần sử dụng thêm kháng sinh. Vi khuẩn gây bệnh ngoài da thường gặp là Tụ cầu vàng ,vì vậy có thể dùng các thuốc kháng sinh bôi như: fucidin, neomycin, mupirocin… hoặc uống như oxacillin, cloxacillin, cephalexin…
- Dưỡng ẩm da: Sử dụng các loại thuốc giữ ẩm, mềm da, dịu da giúp khôi phục hàng rào bảo vệ da, chống ngứa. Đây là yếu tố điều trị và duy trì rất quan trọng và cần thiết trong điều trị bệnh chàm. Có thể dùng các loại như: mỡ vaselin, cream urea… bôi ngày 3-4 lần hoặc bôi bất cứ lúc nào da bị khô. Tuy nhiên người bệnh lưu ý không sử dụng đối với trường hợp da đang bị viêm, tiết dịch.
- Thuốc chống viêm Steroid: Corticosteroid có tác dụng giảm viêm nhanh, mạnh, giảm bệnh nhanh chóng. Tuy nhiên, cần lưu ý tác dụng phụ toàn thân và tại chỗ. Nếu dùng kéo dài hoặc không đúng cách đường toàn thân có thể gây suy thượng thận, tăng huyết áp, đái tháo đường, loét dạ dày, loãng xương… Tại chỗ có thể gây: teo da, mỏng da, rạn da. Khi dùng corticoid bệnh giảm nhanh nhưng tái phát cũng nhanh và có thể gây phụ thuộc thuốc khi sử dụng lâu dài.
Điều trị bằng các thuốc Y học hiện đại có ưu điểm là hiệu quả nhanh, dễ thực hiện.Tuy nhiên thuốc chỉ có tác dụng điều trị triệu chứng bệnh, do đó, khi ngưng thuốc, bệnh nhanh chóng tái phát trở lại. Hơn nữa, nếu người bệnh không sử dụng đúng theo chỉ định của bác sĩ có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Chính vì vậy, để điều trị bệnh chàm hiệu quả, người bệnh cần có giải pháp toàn diện. Giải pháp đó tác động đến căn nguyên gốc rễ, loại bỏ triệu chứng và chăm sóc da hiệu quả. Đó là điều trị theo xu hướng trở về với tự nhiên, dựa trên nền tảng Y học cổ truyền.
Y học cổ truyền
Bệnh chàm điều trị theo y học cổ truyền được phân loại điều trị theo từng thể bệnh. Bệnh điều trị theo nguyên tắc trong uống ngoài bôi, kết hợp điều trị bên trong lẫn bên ngoài.
Điều trị toàn thân
Thể thấp nhiệt cùng thịnh:
- Thường gặp thể này ở giai đoạn chàm cấp tính
- Pháp điều trị: thanh nhiệt lợi thấp, lương huyết giải độc.
- Bài thuốc Long đởm tả can thang gia giảm: nhiệt thịnh: gia bạch mao căn thạch cao; nhiệt độc thịnh: gia đại thanh diệp; đại tiện táo: gia đại hoàng Cũng có thể dùng Thanh nhiệt lợi thấp thang.
Thể tỳ hư thấp thịnh:
- Pháp điều trị: kiện tỳ, táo thấp, dưỡng huyết nhuận phu.
- Bài thuốc: trừ thấp vị linh thang gia giảm: thấp thịnh, xuất tiết nhiều thì gia: tỳ giải, xa tiền tử.
Thể huyết hư phong táo:
- Pháp điều trị: dưỡng huyết sơ phong, trừ thấp nhuận táo
- Bài thuốc: tiêu phong tán hoặc Tứ vật tiêu phong tán gia giảm: thấp thịnh gia: xa tiền tử trạch lan. Ngứa nhiều gia: bạch tật lê khổ sâm
Điều trị tại chỗ
Giai đoạn cấp tính:
- Khi bệnh mới phát chỉ đỏ tại chỗ, sẩn và mụn nước chưa vỡ, chưa xuất tiết thì nên dùng các thuốc ôn hòa tiêu viêm tránh kích thích. Chọn cách đắp ướt các thuốc như thuốc rửa Lò cam thạch, dung dịch 2% băng phiến.
- Khi các mụn nước đã vỡ và xuất tiết nhiều thì nên dùng các thuốc thu liễm, tiêu viêm… nhằm thúc đẩy da hồi phục. Có thể sắc lấy nước đặc đắp ướt những thuốc sau: rau sam 60g; hoàng bá sinh địa du mỗi vị 30g; bồ công anh long đởm thảo cúc hoa mỗi vị 30g.
- Khi có bội nhiễm có thể thêm vào nước đắp các vị như xuyên tâm liên sài đất bản lam căn
- Khi xuất tiết nhiều có thể dùng Tam diệu tán hoặc Trừ thấp tán, trộn với glycerin thành cao lỏng rồi bôi lên tổn thương.
- Khi bong vẩy nên dùng các thuốc bảo vệ tổn thương, tránh các kích thích từ bên ngoài, thúc đẩy lớp sừng tái sinh và giải quyết tình trạng viêm còn sót lại. Thuốc nên dùng là các bài Cao thanh lương, Cao hoàng liên.
Chàm bán cấp:
- Nguyên tắc điều trị lúc này là tiêu viêm, trừ ngứa, thu liễm. Có thể sử dụng mỡ oxít kẽm, Trừ thấp tán, Tân tam diệu tán luyện với dầu thực vật thành cao, dầu tử thảo 5%, dầu địa du oxít kẽm 10%.
Chàm mạn tính:
- Nguyên tắc điều trị là chữa ngứa, ức chế sự tăng sinh của biểu bì, tiêu trừ tình trạng viêm thâm nhiễm trong lớp chân bì. Có thể chọn cao hoàng liên cao dầu đậu đen 10 – 20%.
Trên đây là một số phương pháp điều trị bệnh Chàm. Bên cạnh đó người bệnh cần có chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lí. Tránh thức ăn gây dị ứng. Không cào gãi làm trầy xước da, không tắm rửa nhiều lần trong ngày, tránh tiếp xúc với xà phòng, chất tẩy rửa. Dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Phòng Khám đông y Tuệ Y Đường – Chúc quý bệnh nhân mau lành bệnh !
