Những người được chẩn đoán bị lạc nội mạc tử cung thường thắc mắc ngoài việc điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật, họ còn có thể làm gì để hạn chế những triệu chứng khó chịu và làm chậm tiến triển của căn bệnh này. Xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý, khoa học và tập luyện thể dục thường xuyên chính là một trong những mấu chốt giúp chị em giảm triệu chứng, cải thiện bệnh lạc nội mạc tử cung hiệu quả nhất. Theo đó, bài viết này của Đông y Tuệ Y Đường sẽ giúp chị em hiểu rõ hơn về vấn đề trên.
Chế độ ăn uống có vai trò như thế nào với người bị lạc nội mạc tử cung?
Chúng ta biết rằng một số loại thực phẩm có thể tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ cơ thể trước bệnh tật. Tuy nhiên hiện tại chỉ có rất ít nghiên cứu được thực hiện để tìm ra các loại thực phẩm nhất định giúp kiểm soát triệu chứng của lạc nội mạc tử cung.
Một số người bệnh cho biết rằng họ cảm thấy dễ chịu hơn khi ăn một chế độ ăn uống bổ dưỡng và một số chuyên gia tin rằng ăn các loại thực phẩm nhất định có thể hạn chế các triệu chứng của lạc nội mạc tử cung bằng cách giảm mức độ viêm và estrogen trong cơ thể.
Lạc nội mạc tử cung nên ăn gì?
Theo Bs.CKII. Trần Thu Huyền: để giảm các triệu chứng lạc nội mạc tử cung, chị em có thay đổi chế độ dinh dưỡng, hấp thụ những thực phẩm có lợi, đồng thời tăng cường sức đề kháng tốt hơn.
Sau đây là những loại thực phẩm, đồ ăn mà người bệnh lạc nội mạc tử cung nên bổ sung trong thực đơn hàng ngày.
Rau củ, quả, trái cây
Bổ sung rau củ (nhất là những loại rau màu xanh đậm) và trái cây trong chế độ ăn hàng ngày góp phần làm giảm các phản ứng để tạo estrogen trong cơ thể, từ đó giúp cân bằng hormone và giảm nguy cơ mắc căn bệnh này.
Không những thế, những thực phẩm này còn giúp chị em xoa dịu những triệu chứng lạc nội mạc tử cung.
Thực phẩm giàu protein
Những thực phẩm giàu protein như thịt, cá, trứng, sữa chính là một nguồn cung cấp năng lượng giúp cho cơ thể của bạn luôn khỏe mạnh. Đặc biệt, với người bệnh lạc nội mạc tử cung, protein trong các thực phẩm này có thể giảm triệu chứng đau, hỗ trợ tốt hơn việc điều trị.
**Lưu ý: Hãy lựa chọn những thực phẩm tươi sống, đảm bảo an toàn thực phẩm. Bạn cũng có thể bổ sung nguồn protein bằng các loại hạt sấy khô.
Thực phẩm giàu axit béo omega-3
Omega-3 là một chất béo lành mạnh, có công dụng chống viêm. Nguồn chất béo này được tìm thấy nhiều trong cá (cá trích, cá mòi, cá cơm…) hoặc các loại hạt, thực vật như hạt lanh, hạt chia, quả óc chó, đậu nành…
Thông thường, nữ giới bị lạc nội mạc tử cung có liên quan đến viêm và đau. Theo đó, các bác sĩ chuyên khoa cho rằng, một chế độ ăn uống dồi dào nguồn axit béo omega-3 đặc biệt có lợi với những chị em bị bệnh lạc nội mạc tử cung. Lý do đó là do chất béo omega-3 có tính chất kháng viêm và giảm đau hiệu quả
Thực phẩm giàu chất xơ rất tốt cho người lạc nội mạc tử cung
Chất xơ là thực phẩm rất tốt cho người bị lạc nội mạc tử cung, do vậy các chuyên gia sức khỏe khuyến khích bổ sung các loại thực phẩm này trong bữa ăn của mình.
Một chế độ ăn nhiều chất xơ giúp loại bỏ hormone estrogen dư thừa khỏi cơ thể phụ nữ, làm ổn định lượng estrogen từ đó giảm viêm, kiểm soát tốt tình trạng lạc nội mạc tử cung. Những thực phẩm giàu chất xơ mà các chị em nên bổ sung hàng ngày đó là: Chuối, cam, cà chua, đậu, cà rốt, dưa leo (dưa chuột), yến mạch…
Bổ sung các thực phẩm chống viêm nhiễm
Một số loại thực phẩm, đặc biệt là nghệ có khả năng kháng viêm rất tốt.
Theo đó, nếu người bệnh lạc nội mạc tử cung bổ sung nghệ vào trong các món ăn sẽ giúp chống viêm nhiễm, khắc phục triệu chứng.
Ngoài củ nghệ thì người bệnh có thể sử dụng gừng, với tính ấm, chống viêm hiệu quả gừng sẽ giảm triệu chứng bệnh lạc nội mạc tử cung hiệu quả.
Thực phẩm từ đậu nành tốt cho người bệnh.
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, thành phần isoflavone trong đậu nành có công dụng làm giảm nguy cơ mắc bệnh lạc nội mạc tử cung ở nữ giới.
Thành phần isoflavone trong đậu nành có tác dụng ngăn cản cơ thể phụ nữ sản sinh estrogen khi hàm lượng estrogen đã vượt mức cần thiết.
Chính điều này sẽ giúp hàm lượng hormone này trong cơ thể được ổn định, cải thiện các triệu chứng, kiểm soát tình trạng lạc nội mạc tử cung.
Tuy nhiên, bổ sung các thực phẩm từ đậu nành thì chị em nên chọn đậu nành hữu cơ không biến đổi gen, đậu nành được lên men truyền thống.
Bị lạc nội mạc tử cung kiêng ăn gì?
Bên cạnh những thực phẩm nên ăn thì người bệnh hãy nhớ những thực phẩm nên kiêng khi bị lạc nội mạc tử cung để không làm tình trạng bệnh nặng hơn.
Hạn chế ăn thịt đỏ khi mắc bệnh
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc hấp thụ nhiều thịt đỏ sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc lạc nội mạc tử cung. Theo đó, nếu chị em phụ nữ ăn thịt đỏ 7 lần trở lên trong một tuần sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh lạc nội mạc tử cung có hơn những người ăn thịt đỏ ít hơn 3 lần/ tuần.
Đặc biệt, với những người đang điều trị bệnh hãy lưu ý cắt giảm hấp thụ thịt đỏ trong chế độ ăn để rút ngắn thời gian điều trị, tránh nguy cơ tái phát.
Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, thực phẩm tiện lợi.
Theo các chuyên gia, thực phẩm chế biến sẵn có hàm lượng chất béo không có lợi có sức khoẻ, ít chất dinh dưỡng và chất xơ thiết yếu, có thể khiến phản ứng viêm và triệu chứng đau trở nên nghiêm trọng hơn. Bởi vậy, chị em bị lạc nội mạc tử cung nên hạn chế các thực phẩm như: Khoai tây chiên, bánh ngọt, thực phẩm chiên rán, kẹo…
Thực phẩm chứa hàm lượng đường cao.
Đường có tính chất gây viêm cao, vì thế chị em lạc nội mạc tử cung nên hạn chế hấp thụ các thực phẩm chứa nhiều đường hoặc có chỉ số đường huyết cao. Để tránh hấp thụ lượng đường vào cơ thể chị em có thể thay thế bằng siro, mật ong để tạo ngọt, đảm bảo sự lành mạnh.
Đồ cay nóng là thực phẩm chị em nên tránh.
Những thực phẩm cay nóng sẽ làm cho vùng kín của chị em trong tình trạng ẩm ướt. Điều này sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của các loại vi khuẩn gây hại, gây ra tình trạng ngứa ngáy, khó chịu ảnh hưởng đến quá trình lành bệnh.
Hải sản.
Trong chế độ ăn của người bệnh lạc nội mạc tử cung nên kiêng một số loại hải sản nhất định, điển hình như tôm, cua, cá biển,… Bởi những món ăn từ hải sản chính là nguyên nhân khiến cho cổ tử cung của chị em trở nên nặng nề hơn. Mặt khác, một số loại hải sản chứa nhiều dưỡng chất cũng làm cho vùng kín ngứa ngáy và khó chịu hơn.
Thực phẩm giàu chất béo, nhiều mỡ.
Hầu hết các thực phẩm chiên rán đều chứa nhiều chất béo, dầu mỡ, đây là là nguyên nhân gây nên tình trạng béo phì, tăng cân. Lúc đó lượng mỡ tích tụ trong cơ thể sẽ gây mất cân bằng nội tiết tố, tác động tiêu cực đến chu kỳ kinh nguyệt, điều này có thể khiến bệnh trầm trọng hơn một cách gián tiếp.
Ngoài ra, chị em nên kiêng các chất kích thích như rượu bia, nước tăng lực. thuốc lá, cà phê. Nguyên nhân do các chất này ảnh hưởng đến quá trình sản xuất estrogen, làm mất cân bằng nội tiết tố. Từ đó khiến bệnh không thuyên giảm mà còn nặng nề hơn
Vì thế người bệnh nên điều chỉnh lại chế độ ăn uống hàng ngày. Kể cả khi việc ăn uống lành mạnh không cải thiện các triệu chứng lạc nội mạc tử cung nhưng vẫn mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng quát.
Vậy người lạc nội mạc tử cung có cần thiết phải bổ sung thêm các vi chất khác ?
Vitamin bổ sung:
Nếu ăn ba bữa ăn dinh dưỡng mỗi ngày và đồ ăn nhẹ lành mạnh (trái cây và rau quả, thực phẩm từ sữa và ngũ cốc nguyên hạt) thì người bệnh hầu như đã nhận đủ các vitamin và khoáng chất thông qua thực phẩm.
Nếu cơ thể chưa được cung cấp đủ dinh dưỡng qua chế độ ăn uống hàng ngày, có thể xem xét việc uống vitamin tổng hợp. Tốt nhất nên hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng thuốc bổ sung vitamin.
Canxi:
Một số thuốc điều trị lạc nội mạc tử cung có thể làm giảm nồng độ estrogen. Với những trường hợp sử dụng thuốc làm giảm nồng độ estrogen trong hơn 6 tháng, người bệnh có nguy cơ mắc bệnh loãng xương.
Vì thế người bệnh nên hỏi ý kiến của bác sĩ về việc sử dụng thêm canxi hoặc vitamin D để bảo vệ xương.
Tập thể dục có thể giúp cải thiện các triệu chứng lạc nội mạc tử cung?
Cũng theo Bs. Trần Thu Huyền:
Tập thể dục giải phóng endorphins: loại hormone tự nhiên này hoạt động như “thuốc giảm đau” giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. Chỉ mất khoảng 10 phút tập thể dục vừa phải là đủ để cơ thể bắt đầu sản xuất ra endorphins.
Tập thể dục cải thiện lưu thông: tập thể dục giúp tăng cường lưu lượng máu đến các cơ quan trong cơ thể.
Tốt nhất người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị để biết hình thức vận động nào, thời gian và cường độ tập luyện phù hợp nhất với tình trạng cá nhân.
Hiện nay việc tập yoga chữa lạc nội mạc tử cung đang nhận được nhiều phản hồi tích cực nhờ những tác dụng hiệu quả trong cải thiện triệu chứng bệnh.
Những lợi ích của yoga chữa lạc nội mạc tử cung có thể kể đến là:
Yoga chữa lạc nội mạc tử cung giúp cải thiện tình trạng đau đớn do bệnh gây ra, tăng cường sức khỏe cho cơ thể.
Yoga làm giảm cảm giác quặn thắt, chuột rút vùng bụng dưới xảy ra trước và trong kỳ kinh nguyệt. Do các bài tập yoga có khả năng điều hòa khí huyết, tăng cường lưu thông máu đồng thời làm thư giãn các bó cơ co thắt trong kỳ kinh nguyệt
Các tư thế yoga trong chữa lạc nội mạc tử cung có thể điều chỉnh hơi thở và nâng cao sức khỏe vùng xương chậu, cơ bụng. Người bệnh sẽ cảm thấy nhẹ nhàng, thoải mái tâm trí và cải thiện triệu chứng bệnh hiệu quả hơn.
Dưới đây là những bài tập yoga đơn giản để chữa lạc nội mạc tử cung do Tuệ Y Đường tổng hợp mà chị em có thể tham khảo để tập luyện tại nhà.
Tư thế chiếc cầu:
Nằm ngửa, gập đầu gối lại, hai chân mở rộng bằng vai đồng thời để chân cách mông khoảng 30cm đến 45cm. Tay để thẳng theo hướng người, úp lòng bàn tay xuống sàn.
Nhấn lòng bàn chân, bàn tay xuống thảm tập, tạo lực để nâng phần thân lên cao, đầu vẫn giữ chạm sàn. Hít sâu khi thực hiện động tác này và đẩy càng cao phần hông càng tốt.
Giữ nguyên tư thế trong một phút, hít thở đều. Sau đó, từ từ hạ xuống tư thế ban đầu và lặp lại chuỗi động tác trên.
Tư thế con bướm:
Tư thế con bướm có tác dụng kéo giãn và làm mềm, dẻo các cơ hông và đùi.
Vào vị trí chuẩn bị ở tư thế ngồi thẳng lưng, hai chân xếp bằng phía trước mặt.
Chụm hai lòng bàn chân lại, kéo chúng sát về phía vùng chậu của mình. Tiếp tục dùng tay nắm lấy nửa phía trên của hai bàn chân đồng thời dùng sức nhấn chúng cố định trên sàn.
Giữ nguyên tư thế này từ 5-10 phút, hít thở đều bằng mũi. Để gia tăng hiệu quả cho bài tập, có thể nâng lên hạ xuống phần đùi giống như động tác đập cánh của con bướm.
Tư thế gập trước:
Luyện tập tư thế này thường xuyên làm giảm các cơn đau vùng bụng, đồng thời hỗ trợ giảm mỡ thừa và cải thiện quy trình tuần hoàn của cơ thể.
Tư thế gập trước được thực hiện như sau:
Đứng thẳng lưng, hai chân khép sát lại và hai gót chân chạm nhau.
Từ từ dùng mũi hít vào sao cho bụng căng phình lên.
Khi thở ra, cúi gập người về phía trước, mặt hướng vào chân đồng thời dùng tay ôm lấy hai bàn chân.
Nếu là người mới bắt đầu, cơ thể còn cứng, chỉ nên gập người trong khả năng chịu đựng.
Có thể thực hiện động tác này từ 5-10 lần/ngày.
Tư thế uốn cong:
Các bạn nằm úp trên thảm tập, hai tay xuôi theo thân, hai chân chụm lại và thư giãn trong một vài nhịp thở.
Tiếp theo, đưa hai tay ra sau lưng, đan các đầu ngón tay lại. Hít vào một hơi thật sâu, nâng nửa thân trên (từ đầu đến ngực) và hai chân lên cao hết mức có thể.
Giữ nguyên trong 10 giây, sau đó từ từ hạ người xuống đồng thời dùng mũi thở ra. Với tư thế này, nên tập khoảng 5 lần mỗi ngày.
Tư thế móc câu hẹp:
Tư thế móc câu hẹp có nhiều nét tương đồng với tư thế con bướm và cũng là một bài tập yoga chữa lạc nội mạc tử cung hiệu quả. Nó có tác dụng thư giãn vùng bắp đùi, đẩy mạnh lưu thông máu đến khu vực hông và xương chậu.
Chị em thực hiện bài tập này theo hướng dẫn sau đây:
Ngồi thẳng lưng, hai chân xếp bằng phía trước, thư giãn trong 5-10 nhịp thở.
Đặt hai lòng bàn chân chạm nhau đồng thời đẩy chúng lại gần vùng chậu.
Lưu ý: Không cần dùng tay giữ hai bàn chân mà chỉ cần để chúng tiếp xúc với nhau.
Đặt tay vào trong lòng, nhắm mắt lại, hít thở sau trong khoảng một phút. Sau khi thực hiện tư thế móc câu hẹp, nên duỗi thẳng chân để thả lỏng.
Tư thế bào thai:
Nằm ngửa trên thảm tập, duỗi dài tứ chi, thư giãn.
Từ từ nâng hai chân lên, sao cho phần bắp đùi áp sát vào thân mình đồng thời chụm hai lòng bàn chân lại với nhau. Dùng tay nắm chắc lấy bàn chân, giữ nguyên tư thế đó trong một nhịp thở.
Có thể thực hiện tư thế bào thai khoảng 5 lần, tương ứng với 5 nhịp thở.
Tư thế nữ thần:
Tư thế nữ được xem là tư thế cơ bản và dễ tập.
Đứng thẳng lưng, mở rộng hai chân tầm 1m, hai bàn chân hơi chếch ra bên ngoài. Sau đó, dang hai tay sang ngang song song với mặt sàn rồi gập khuỷu tay lại, tạo thành hình chữ U.
Từ từ cong hai đầu gối, cũng tạo thành hình chữ U như phần thân trên. Giữ tư thế trong khoảng 5-10 nhịp thở, sau đó trở về tư thế đứng thẳng ban đầu. Có thể lặp lại khoảng 2-3 lần trong mỗi lần tập.
Tư thế thay đổi nhịp thở:
Tư thế thay đổi nhịp thở là bài tập yoga chữa lạc nội mạc tử cung mà chị em có thể tập và không cần dùng đến thảm.
Bạn duỗi thẳng chân kê lên bức tường, sao cho cơ thể tạo thành một góc 90 độ, nên cố gắng để phần mông chạm được vào bức tường. Đồng thời, dang rộng hai tay sang ngang.
Giữ tư thế này trong 1-2 phút. Nếu chân bị tê khi hạ xuống, có thể dùng tay xoa bóp hoặc đi lại nhẹ nhàng trong 5 phút.
Tư thế này nên được tập luyện hàng ngày đều đặn để gia tăng hiệu quả.
Lưu ý khi luyện tập yoga chữa lạc nội mạc tử cung.
Tuy rằng yoga có rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe, người bệnh khi áp dụng các bài tập yoga chữa lạc nội mạc tử cung vẫn nên chú ý một số vấn đề sau:
Không nên tập quá sức: Tập quá sức là một điều tối kỵ trong yoga. Chị em chỉ nên dành khoảng 20-30 phút mỗi ngày cho mỗi lần tập để đảm bảo hiệu quả mà yoga mang lại.
Luôn hít thở bằng mũi: Hít thở là điều quan trọng nhất trong yoga, bởi vì bộ môn này xuất phát từ nguyên lý dòng “khí” năng lượng chảy trong cơ thể. Do đó, người bệnh khi luyện tập yoga chữa lạc nội niêm mạc tử cung nên chú ý luôn dùng mũi để thực hiện hô hấp.
Chuẩn bị thảm tập chuyên dụng: Không phải ngẫu nhiên mà bộ môn yoga luôn đi kèm với thảm tập. Thảm tập giúp người bệnh tránh được các nguy cơ chấn thương nhờ vào cấu trúc mềm xốp đồng thời đảm bảo vệ sinh khi cần thực hiện các động tác úp mặt.
Mặc đồ thoải mái: Yoga chữa lạc nội mạc tử cung giống như tất cả các môn thể thao khác, cần có một bộ đồ tập thoải mái, thấm hút mồ hôi tốt. Các động tác của yoga cũng khá phức tạp, nếu chị em mặc đồ quá bó thì sẽ gây cản trở khi luyện tập.
Uống nước trước khi tập yoga khoảng 10 phút: Khi tập luyện, cơ thể có thể đổ mồ hôi, dẫn đến tình trạng mất nước gây khô miệng. Nếu ngừng tập và bổ sung nước giữa chừng, nó có thể khiến dạ dày của khó chịu. Vì vậy, lời khuyên tốt nhất là chị em nên uống nước trước khi tập khoảng 10 phút để cơ thể có đủ thời gian hấp thụ.
Bài viết trên Đông y Tuệ Y Đường đã chia sẻ với chị em thêm 1 số thông tin về chế độ ăn uống cũng như tập luyện chữa lạc nội mạc tử cung.
Mọi thắc mắc cần tư vấn về vấn đề phụ khoa hãy liên hệ trực tiếp BS. Trần Thu Huyền hoặc Đông y Tuệ Y Đường để được giải đáp nhé.