Nhắc tới viêm lộ tuyến cổ tử cung là nhắc tới nỗi ám ảnh của không ít chị em phụ nữ. Căn bệnh phụ khoa này thường gặp ở những phụ nữ đã kết hôn hoặc trong độ tuổi sinh nở, gây ra tình trạng ngứa ngáy, đau rát khi quan hệ, vùng kín xuất hiện mùi hôi khó chịu gây mất tự tin. Đáng nói, nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn tới các biến chứng như vô sinh, ung thư cổ tử cung,…
Do vậy, việc tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng và điều trị bệnh là điều hết sức cần thiết với phụ nữ. Bạn đọc hãy cùng Phòng Khám Đông y Tuệ Y Đường tìm hiểu về căn bệnh này nhé!
Viêm lộ tuyến cổ tử cung là gì?
Theo BS Trần Thu Huyền viêm lộ tuyến cổ tử cung là tình trạng viêm nhiễm do vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng tại các tuyến trong ống cổ tử cung phát triển quá mức, lộ ra ngoài, lấn át bề mặt cổ tử cung.
Nói về căn bệnh này, BSCKII Trần Thu Huyền – Trưởng khoa khám bệnh Phòng Khám đông y Tuệ Y Đường, cho biết: “Có tới 50-60% phụ nữ hiện đang mắc viêm lộ tuyến cổ tử cung, nhất là những người đã lập gia đình, có quan hệ tình dục nhiều lần hoặc từng sinh nở.
Bệnh thường đi kèm với khí hư, là môi trường thuận lợi cho nấm, vi khuẩn, ký sinh trùng phát triển. Nếu không được điều trị kịp thời bệnh có thể dẫn tới nhiều bệnh viêm nhiễm phụ khoa khác, thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống sinh hoạt, đặc biệt là sức khỏe sinh sản của người phụ nữ.”
Dấu hiệu viêm lộ tuyến cổ tử cung theo từng cấp độ bệnh
Ở mỗi cấp độ bệnh, triệu chứng viêm lộ tuyến cổ tử cung được biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau. Tùy thuộc vào mức độ tổn thương, viêm nhiễm của các tuyến, bệnh được chia thành nhiều cấp độ khác nhau như cấp 1, 2, 3. Mỗi cấp độ sẽ có những biểu hiện riêng, cụ thể là:
1. Viêm lộ tuyến cổ tử cung cấp 1
Đây là giai đoạn đầu của bệnh, các tuyến trong ống cổ tử cung bắt đầu phát triển ra ngoài. Ở mức này, tổn thương vào khoảng 30%, nghĩa là chỉ có 1/3 diện tích cổ tử cung bị tổn thương nên việc nhận biết khá khó khăn. Tuy nhiên, người bệnh vẫn có thể nhận biết qua các triệu chứng như:
- Tiết nhiều khí hư màu trắng, vàng, có thể đi kèm với mùi hôi khó chịu
- Khí hư có bọt, lượng dịch tiết ra nhiều hơn bình thường.
- Ngứa ngáy âm đạo, âm hộ.
2. Viêm lộ tuyến cổ tử cung cấp 2
Đây là tình trạng tổn thương ở mức trung bình khoảng 50-70%. Nếu để lâu, viêm lộ tuyến cổ tử cung cấp độ 2 có thể dẫn tới biến chứng như nấm, viêm tắc vòi trứng, viêm cổ tử cung,…
Ở giai đoạn này, có khoảng 1/3 – 2/3 diện tích cổ tử cung nên các triệu chứng viêm nhiễm cũng rõ ràng hơn, phải kể tới:
- Khí hư ra bất thường, có mùi hôi khó chịu.
- Ngứa ngáy vùng kín
- Đau rát, ra máu khi quan hệ tình dục.
3. Viêm lộ tuyến cổ tử cung cấp 3
Đây là tình trạng viêm lộ tuyến cổ tử cung nặng, gây ảnh hưởng trên 70% diện tích cổ tử cung. Người bệnh nếu không điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, nguy cơ vô sinh cao. Một số triệu chứng viêm lộ tuyến cổ tử cung nặng gồm:
- Khí hư ra nhiều, bất thường, có màu vàng, mùi hôi khó chịu
- Chảy máu khi quan hệ tình dục
- Xuất huyết âm đạo bất thường ngoài chu kỳ kinh nguyệt
- Đau quặn vùng bụng dưới
- Tiểu tiện khó, tiểu nhiều, tiểu buốt.
- Giảm ham muốn tình dục, rối loạn kinh nguyệt, người mệt mỏi,…
Khi nào cần gặp bác sĩ? Viêm lộ tuyến cổ tử cung là một bệnh lý phụ khoa nguy hiểm nhưng ở những giai đoạn đầu, các triệu chứng không rõ ràng khiến chị em chủ quan và chỉ khi tình trạng bệnh lý đã trở nên nghiêm trọng mới phát hiện ra.
Do đó, khi thấy bất cứ dấu hiệu bất thường nào ở vùng kín như: Khí hư ra nhiều, có màu vàng, xanh, xám, thậm chí có lẫn máu kèm mùi hôi tanh khó chịu; cảm thấy ngứa ngáy tại vùng kín; vùng bụng dưới đau tức, đặc biệt trong và sau khi quan hệ tình dục; chu kỳ kinh nguyệt thất thường và tiểu tiện gặp khó khăn… là chị em phải tới bệnh viện thăm khám phụ khoa và trao đổi những triệu chứng mình gặp phải với bác sĩ.
Vấn đề viêm nhiễm tại cổ tử cung nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ nảy sinh ra nhiều biến chứng nguy hiểm, có thể đe dọa tới thiên chức làm mẹ hay tính mạng của chị em.
Nguyên nhân gây viêm lộ tuyến cổ tử cung
“Thủ phạm” chính gây viêm lộ tuyến cổ tử cung phải kể tới vi khuẩn, từ các bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục, ký sinh trùng ký sinh trong bộ phận sinh dục: nấm, virus,… Ngoài ra, những tác động cũng được cho là nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh phải kể tới:
- Vệ sinh bộ phận sinh dục không sạch sẽ
Vùng kín của phụ nữ là khu vực nhạy cảm, ẩm ướt, tiết khí hư thường xuyên. Nếu không được vệ sinh đúng cách sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh phát triển, thâm nhập, di chuyển lên cổ tử cung thông qua đường sinh dục và gây viêm nhiễm.
- Nội tiết estrogen tăng đột biến
Sự thay đổi estrogen là yếu tố gây xáo trộn môi trường bảo vệ trong cơ quan sinh dục của nữ giới, từ đó khiến cho các tuyến bị lộ và viêm nhiễm.
- Nạo hút thai
Nạo hút thai không vô trùng là một trong những nguyên nhân dẫn đến cổ tử cung của chị em bị bào mòn và viêm nhiễm.
- Quan hệ tình dục không an toàn
Đây là nguyên nhân lây làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn từ các bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục như lậu, sùi mào gà, giang mai… và dẫn tới viêm lộ tuyến cổ tử cung.
- Thực hiện thủ thuật phụ khoa
Một số thủ thuật như hút thai, đặt vòng tránh thai, mổ u xơ… cũng gây tình trạng xói mòn cổ tử cung và nguy cơ viêm nhiễm cao hơn.
Viêm lộ tuyến cổ tử cung có nguy hiểm không? Có con được không?
Bản thân viêm lộ tuyến cổ tử cung là tổn thương không quá nguy hiểm, nhưng nó có thể là nguồn cơn của một số bệnh phụ khoa nghiêm trọng khác như:
- Một số bệnh ở cơ quan sinh dục
Khi bị viêm lộ tuyến dịch âm đạo sẽ tiết ra nhiều hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho trùng roi âm đạo, tạp khuẩn, nấm hay vi khuẩn lậu, vi khuẩn chlamydia, virus gây mụn rộp,… phát triển và gây bệnh. Những vi khuẩn này có thể ngược dòng lên dẫn tới viêm tắc vòi trứng, viêm tiểu khung, viêm nội mạc tử cung,…
- Gây vô sinh
Khi mắc bệnh, dịch âm đạo ở phụ nữ tiết ra nhiều gây cản trở hành trình của tinh trùng, khiến việc thụ thai trở nên khó khăn hơn. Không chỉ vậy, bệnh còn có thể thay đổi độ pH âm dạo, biến môi trường âm đạo “khắc nghiệt” hơn với tinh trùng. Các tinh trùng có thể chết ngay khi vừa vào đến âm đạo, do vậy chúng khó có thể gặp được trứng. Do vậy, có thể nói viêm lộ tuyến cổ tử cung làm ảnh hưởng tới khả năng sinh sản và gây vô sinh ở phụ nữ.
- Gây ung thư cổ tử cung
Theo Bác sĩ Trần Thu Huyền, viêm lộ tuyến cổ tử cung có thể là một trong những nguyên nhân gây ung thư ở phụ nữ: “Bản thân căn bệnh là một tổn thương lành tính nhưng trong quá trình bệnh xâm lấn, các tế bào lát bên ngoài cổ tử cung sẽ có phản ứng tăng sinh để đẩy lùi sự xâm lấn. Hệ quả của quá trình này là những tổn thương có thể dẫn tới ung thư.”
Ngoài ra, bác sĩ cũng cho biết, viêm lộ tuyến cổ tử cung có thể tái phát nhiều lần, kéo dài, khó điều trị dứt điểm làm tăng nguy cơ gây ung thư cổ tử cung.
Nói về vấn đề “viêm lộ tuyến cổ tử cung có con được không?”, theo Bác sĩ Trần Thu Huyền đây là câu hỏi của không ít chị em phụ nữ bởi phần lớn người mắc căn bệnh này đều đang trong độ tuổi sinh đẻ. Giải đáp thắc mắc, bác sĩ cho biết:
“Viêm cổ tử cung có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của phụ nữ, thậm chí gây vô sinh. Nếu từng mắc bệnh nhưng được điều trị dứt điểm hoặc viêm cổ tử cung nhẹ thì không ảnh hưởng tới việc có con. Tuy nhiên, người mẹ cần đảm bảo điều trị khỏi bệnh hoàn toàn trước khi mang thai bởi căn bệnh này có thể làm gia tăng nguy cơ sảy thai hoặc khiến thai nhi dị tật.
Ngoài ra, việc viêm lộ tuyến có sinh con được không còn phụ thuộc nhiều yếu tố khác như tuổi, thể trạng, mức độ bệnh, cách điều trị bệnh,…”
Như vậy, người bị viêm lộ tuyến cổ tử cung vẫn có khả năng có con tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé, cần điều trị dứt điểm bệnh trước khi mang thai. Nếu trong quá trình mang thai người mẹ mắc bệnh, cần đi khám để có phương án điều trị kịp thời.
Chẩn đoán viêm lộ tuyến cổ tử cung thế nào?
Để chẩn đoán mắc viêm lộ tuyến cổ tử cung, bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành trao đổi, hỏi bệnh nhân về các triệu chứng xuất hiện, yếu tố nguy cơ và tiền sử bệnh lý của bản thân và gia đình. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định chị em thực hiện thăm khám và các xét nghiệm như:
- Khám vùng chậu: Với sự trợ giúp của mỏ vịt mở rộng vùng kín, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng của âm đạo và cổ tử cung xem có đỏ, sưng, đau hay có dịch, mủ không.
- Xét nghiệm dịch âm đạo: Dùng công cụ chuyên dụng (tăm bông hay bàn chải nhỏ), bác sĩ sẽ lấy dịch âm đạo và cổ tử cung để tiến hành xét nghiệm và xác định chính xác nguyên nhân dẫn tới viêm lộ tuyến cổ tử cung.
- Xét nghiệm Pap Smear: Phương pháp này sẽ giúp xác định khả năng mắc ung thư cổ tử cung ở nữ giới bằng cách lấy mẫu tế bào cổ tử cung và kiểm tra sự tồn tại của siêu vi Papilon ở người (HPV). Cách này cũng sẽ giúp khẳng định bệnh nhân bị viêm lộ tuyến cổ tử cung hay ung thư cổ tử cung vì phần lộ tuyến bị viêm có hình thái giống như ung thư cổ tử cung trong giai đoạn đầu.
Phác đồ điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung như thế nào hiệu quả?
Viêm lộ tuyến cổ tử cung là một trong những tình trạng bệnh phụ khoa nguy hiểm, cần được khắc phục và điều trị sớm. Bởi, bệnh nếu để lâu, diễn tiến nghiêm trọng sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản và khả năng có con ở phụ nữ.
Tùy vào những mức độ phát triển, tình trạng bệnh khác nhau, sẽ có những phác đồ điều trị phù hợp mang lại hiệu quả tốt nhất. Hiện nay, các phương pháp điều trị bệnh được sử dụng là can thiệp bằng y học hiện đại, cách chữa bằng dân gian và phương pháp điều trị dự phòng bằng Đông y. Cụ thể là:
1. Phương pháp điều trị trong Tây y
Với phương pháp chữa viêm lộ tuyến cổ tử cung bằng Tây y, bệnh nhân thường được chỉ định sử dụng thuốc đặt âm đạo và thuốc sử dụng toàn thân. Trong trường hợp bệnh nặng, các phương pháp điều trị xâm lấn như đốt điện sẽ được áp dụng để trị bệnh.
- Điều trị bằng thuốc đặt âm đạo
Đây là phương pháp thường được áp dụng cho các trường hợp bệnh còn nhẹ, vùng viêm dưới 5mm. Một liệu trình đặt thường được thực hiện trong 10 ngày. Trong quá trình đặt thuốc, bệnh nhân cần tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ, không được tự ý mua thuốc về sử dụng khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Phương pháp này nhìn chung khá đơn giản, không gây đau đớn nhưng cần theo dõi thường xuyên bởi khả năng tái phát cao.
Ngoài ra, người bệnh cũng cần lưu ý khi áp dụng phương pháp này. Theo Bác sĩ Trần Thu Huyền, trong một số trường hợp, sử dụng viên đặt đôi khi có thể khiến chị em khổ sở hơn bởi bệnh diễn biến ngày càng nặng. Nguyên nhân là do lạm dụng thuốc, tự ý bỏ thuốc giữa chừng khi triệu chứng vừa thuyên giảm.
Hơn nữa, về lâu dài, cách chữa này có thể dẫn tới hiện tượng nhờn thuốc, khiến chúng khó có thể phát huy hiệu quả như mong đợi. Đáng nói, nếu đặt sai vị trí, thuốc không phát huy tác dụng thậm chí còn có thể gây nhiễm trùng.
- Phương pháp đốt điện
Viêm lộ tuyến cổ tử cung có nên đốt không? – Theo đó, đốt điện chữa viêm lộ tuyến cổ tử cung cũng là phương pháp khá phổ biến. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ áp dụng cho trường hợp viêm có độ rộng hơn 5mm. Quy trình đốt viêm lộ tuyến cổ tử cung trải qua nhiều giai đoạn khác nhau gồm các bước:
- Kiểm tra sơ bộ âm đạo: Bước này nhằm giảm các khó chịu ở bệnh nhân cũng như đảm bảo quá trình đốt diễn ra thuận lợi, không gây tác dụng phụ.
- Sử dụng thuốc trước khi đốt: Bệnh nhân trước khi thực hiện các thủ thuật được kê các loại thuốc như thuốc làm loãng máu, như aspirin, warfarin, thuốc bổ thảo dược,…
- Đốt viêm âm đạo: Bác sĩ dùng một đầu dò nóng được áp vào cổ tử cung nhằm tiêu diệt khu vực viêm nhiễm.
- Chăm sóc sau đốt: Bệnh nhân sau khi điều trị cần theo dõi tình hình bệnh. Thông thường, sau khi đốt, người bệnh xuất hiện dịch âm đạo màu nâu, chảy máu nhưng không quá nhiều. Tình trạng này thường kéo dài trong 6 tuần, nếu thời gian dài hơn, xuất hiện mùi khó chịu hoặc chảy máu, cần liên hệ với bác sĩ để kiểm tra bởi đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng.
Người bệnh cũng cần lưu ý, kỹ thuật đốt điện điều trị bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung hiện vẫn còn nhiều hạn chế. Cách điều trị này gây đau đớn trong quá trình đốt, hơn nữa còn làm tăng nguy cơ vô sinh do quá trình đốt làm cổ tử cung hẹp hơn, có thể để lại sẹo,… Những yếu tố này gây cản trở hành trình của tinh trùng tới trứng. Trong một số trường hợp, việc đốt điện một lần không thể điều trị dứt điểm, bệnh có thể phát trở lại.
3. Chữa viêm lộ tuyến cổ tử cung bằng Đông y
Chữa bệnh bằng phương pháp Đông y hiện cũng là phương pháp được nhiều chị em tin tưởng bởi độ an toàn và tính hiệu quả cao.
Về phương pháp chữa viêm lộ tuyến bằng Đông y, Bác sĩ Trần Thu Huyền chia sẻ: “Theo quan điểm của Đông y, tổn thương trong quan hệ sinh lý ở người phụ nữ có ảnh hưởng đến phần huyết và liên quan tới chức năng can tỳ, thận. Những tổn thương này ảnh hưởng tới hai mạch nhâm – xung mà sinh ra các bệnh thuộc kinh, đới, thai, sản…
Với các bệnh viêm nhiễm phụ khoa như viêm lộ tuyến cổ tử cung, nguyên nhân gây ra bệnh trước hết phải kể tới nhân thấp nhiệt, sinh ra một vài con trùng ở khoang tràng rồi nhân tạng hư, trùng nổi lên sau đó xâm lấn vào khu vực màu mỡ trong âm hộ gây ra ngứa, khí hư nhiều. Ngoài ra, nguyên nhân dẫn tới bệnh còn phải kể tới nội tiết tố và các thể bệnh thuộc chứng tỳ hư, đàm thấp, can uất, thận hư,..”
Do vậy, để điều trị dứt điểm bệnh, các phương pháp Đông y tập trung tăng cường miễn dịch bổ can, tỳ, thận, điều hòa khí huyết, nâng cao sức khỏe sinh sản. Phải như vậy thì bệnh mới khỏi triệt để và không tái phát.
Lời khuyên của bác sĩ dành cho bệnh nhân viêm lộ tuyến cổ tử cung
Bác sĩ Trần Thu Huyền cho biết, bên cạnh việc tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ trong việc dùng thuốc, bệnh nhân cần có chế độ ăn uống và sinh hoạt phù hợp nhằm rút ngắn thời gian chữa bệnh, sớm có cuộc sống khỏe mạnh, thoải mái trở lại.
1. Chế độ ăn uống
Nên kiêng:
- Đồ ăn nhiều đường, cay nóng
- Các thực phẩm chứa chất kích thích như rượu bia, cafe, thuốc lá vì có thể làm tăng độc tố tích tụ trong cơ thể khiến viêm nặng hơn.
- Đồ hải sản như mực, tôm, cua vì có thể gây nóng, ẩm, ngứa rát bộ phận sinh dục
Nên ăn:
- Cá giàu omega-3 như cá hồi, cá thu, cá ngừ… do chúng làm giảm thiểu viêm nhiễm.
- Ăn nhiều giá đỗ, tỏi, uống nhiều nước đậu nành.
- Bổ sung sữa chua bởi thực phẩm này giàu dinh dưỡng và lợi khuẩn tốt cho cơ thể và có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh nhanh có kết quả.
2. Chế độ sinh hoạt
- Hạn chế quan hệ trong thời gian điều trị, khi quan hệ bắt buộc sử dụng bao cao su.
- Giặt quần lót riêng, phơi chỗ có ánh nắng trực tiếp hoặc sấy/là trước khi mặc.
- Không sử dụng dung dịch vệ sinh chứa chất tẩy rửa mạnh bởi chúng làm mất cân bằng độ pH âm đạo, âm hộ.
- Không gãi khi bị ngứa âm đạo bởi hành động này có thể gây xước, làm gia tăng sự phát triển của các vi khuẩn.
- Tập thể dục nhẹ nhàng, các bài tập yoga sẽ tốt cho điều trị bệnh phụ khoa.
Viêm lộ tuyến cổ tử cung không quá nguy hiểm nhưng lại khiến các chị em gặp không ít rắc rối trong cuộc sống. Đáng nói, đây còn có thể là khởi phát của nhiều bệnh phụ khoa nghiêm trọng khác. Do vậy, bệnh nhân không nên chủ quan với bệnh, cần có biện pháp phòng tránh bệnh ngay trong sinh hoạt hàng ngày. Ngoài ra, ngay khi phát hiện các dấu hiệu bệnh, cần khám để có phương án điều trị kịp thời.
Nếu gặp bất cứ dấu hiệu nào bất thường của cơ thể, bạn đọc có thể liên hệ với Bác sĩ Trần Thu Huyền hoặc Phòng Khám Đông y Tuệ Y Đường để được tư vấn và điều trị kịp thời nhằm tránh biến chứng nguy hiểm của bệnh.
