Tràn dịch khớp gối là tình trạng gia tăng lượng dịch bất thường trong khớp gối sau chấn thương hoặc các nguyên nhân bất thường trong khớp làm hạn chế vận động. Mặc dù không phải là một bệnh khó chữa nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm thì tràn dịch khớp gối có thể dẫn tới các biến chứng nguy hiểm.Sử dụng thuốc
Tây y có thể giảm triệu chứng bệnh và ngăn chặn biến chứng do tràn dịch khớp gối hiệu quả. Vậy đâu là loại thuốc chữa tràn dịch khớp gối được chỉ định sử dụng hiện nay. Hãy theo dõi bài chia sẻ của Tuệ Y Đường dưới đây để có thể lựa chọn thuốc điều trị an toàn, hiệu quả nhất.
Tràn dịch khớp gối là gì? Nguyên nhân của tràn dịch khớp gối?
Tràn dịch khớp gối là tình trạng gia tăng lượng dịch bất thường trong khớp gối sau chấn thương hoặc các nguyên nhân bất thường trong khớp làm hạn chế vận động khớp gối. Mặc dù không phải là một bệnh khó chữa nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm có thể dẫn tới các biến chứng nguy hiểm.
Một số nguyên nhân thường gặp của tràn dịch khớp gối gồm có:
Tràn dịch sau các chấn thương: Các loại chấn thương sau khi chơi thể thao hay vận động quá sức hoặc tai nạn lao động, sinh hoạt khiến sụn khớp bị tổn thương, giãn hoặc đứt dây chằng chéo trước, dây chằng chéo sau hay rách sụn chêm, gãy xương,…
Tràn dịch trong các bệnh lý về khớp: Một số bệnh lý mạn tính có thể dẫn đến tràn dịch khớp gối có thể kể đến như thoái hóa khớp, nhiễm trùng khớp, gout hoặc viêm khớp dạng thấp, rối loạn đông máu,…
Nhiễm khuẩn: Vi khuẩn cũng có thể là nguyên nhân dẫn tới tràn dịch khớp gối, một số loại vi khuẩn thường thấy là: vi khuẩn lao, Mycoplasma, ngoài ra còn có virus hoặc vi nấm.
Làm thế nào để nhận biết viêm khớp gối tràn dịch?
Dấu hiệu cơ bản nhất để phát hiện tràn dịch khớp gối là tình trạng khớp gối nổi mẩn đỏ kèm sưng và phù nề, khi so sánh 2 bên khớp gối có thể nhận ra sự lớn hơn bất thường của bên tràn dịch do bao khớp dày lên. Bệnh nhân thường sẽ có cảm giác nặng nề bên khớp tổn thương và rất hạn chế vận động khi đi lại hoặc khó gấp duỗi. Theo thời gian nếu không được can thiệp thì các cơ xung quanh sẽ yếu dần khiến khớp ngày càng không vững cùng với cơn đau dai dẳng.
Những biểu hiện kể trên có thể được phát hiện từ bản thân người bệnh, tuy nhiên để xác định chính xác tình trạng tràn dịch khớp gối thì một số xét nghiệm có thể hỗ trợ đắc lực như:
- Công thức máu: Chủ yếu để xác định tình trạng viêm nhiễm hoặc viêm khớp dạng thấp
- Chụp X-quang: Phát hiện các vấn đề như gãy xương, trật khớp, thoái hóa khớp hoặc bệnh lý u xương
- Chụp MRI: Dùng để phát hiện kỹ hơn bất thường về xương và cả phần khớp như gân, dây chằng và các sụn
- Chọc hút dịch khớp: Việc hút dịch khớp này sẽ giúp xác định bản chất của dịch trong khớp, từ đó chẩn đoán được nguyên nhân trực tiếp dẫn đến bệnh
Tổng hợp 5 nhóm thuốc chữa tràn dịch khớp gối
Thuốc Tây y sử dụng sai cách rất dễ để lại tác dụng phụ nguy hiểm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dùng. Do đó, căn cứ vào tình trạng, nguyên nhân gây bệnh mà các bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc và liều lượng sử dụng sao cho phù hợp.
Một số nhóm thuốc điều trị tràn dịch khớp gối được bác sĩ chỉ định sử dụng hiện nay là:
Dùng thuốc giảm đau thông thường điều trị tràn dịch khớp gối.
Một trong những triệu chứng dễ nhận biết nhất khi bị tràn dịch khớp gối là đau nhức vùng gối. Các cơn đau có tính chất cơ học, đau nhiều khi cử động khớp, đi lại, gắng sức và giảm nhẹ khi nghỉ ngơi. Tuy nhiên trường hợp lượng dịch nhờn sản sinh và trào ngược nhiều, khớp có thể bị đau nhức ngay cả khi bất động.
Khi cơ thể xuất hiện các triệu chứng này, người bệnh có thể sử dụng thuốc giảm đau thông thường để điều trị. Tiêu biểu nhất và được sử dụng giúp giảm đau xương khớp nhiều nhất đó là thuốc Paracetamol.
Paracetamol là thuốc không kê toa thường được dùng khi xuất hiện cơn đau có mức độ nhẹ đến trung bình. Cơ chế điều trị là tác động lên hệ thần kinh trung ương, ức chế quá trình sinh tổng hợp prostaglandin từ đó giúp kiểm soát cơn đau hiệu quả. Ngoài ra, loại thuốc này còn có công dụng hạ sốt nhưng không có hiệu quả đối với người có thân nhiệt bình thường.
Paracetamol ngoài dùng giảm đau do tràn dịch khớp gối, còn được dùng để kiểm soát cơn đau do các bệnh xương khớp, viêm nhiễm đường hô hấp, do nhiễm khuẩn, đau bụng kinh và một số trường hợp đau nhẹ đến trung bình khác.
Thuốc giảm đau thông thường Paracetamol được đánh giá tương đối an toàn, có thể sử dụng cho trẻ nhỏ, người trưởng thành và cả người cao tuổi. Đối với phụ nữ mang thai và cho con bú có thể sử dụng loại thuốc này nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh rủi ro.
Một số trường hợp bị tràn dịch khớp gối kèm theo bệnh lý sau đây không được sử dụng Paracetamol để điều trị:
- Trường hợp mắc bệnh phổi, thận, gan và tim.
- Xuất hiện tình trạng thiếu máu nhiều lần.
- Có dấu hiệu mẫn cảm với các thành phần có trong thuốc Paracetamol.
- Cơ thể bị thiếu hụt glucose-6-phosphate dehydrogenase.
Paracetamol là thuốc thường được sử dụng ở đường uống. Khi dùng thuốc chữa tràn dịch khớp gối thường được dùng với liều từ 325 – 600mg/ lần và có thể lặp lại sau 4 – 6 giờ. Tuy nhiên, người bệnh chú ý không được sử dụng thuốc quá 4g/ ngày vì có thể gây tác dụng phụ.
Thuốc chống viêm không steroid (NSAID)- điều trị tràn dịch khớp gối.
Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) cũng là một trong các nhóm thuốc được dùng chữa tràn dịch khớp gối. Tác dụng của các loại thuốc này là kháng viêm và giảm đau. Ngoài ra, một số thuốc NSAID còn có tác dụng hạ sốt không đặc hiệu. Nhóm thuốc này thường được chỉ định sử dụng khi dùng Paracetamol không có hiệu quả.
Khác với Paracetamol, thuốc chống viêm không steroid ngoài tác động lên enzyme cyclooxygenase/ prostaglandin ở hệ thần kinh trung ương mà còn tác động lên các tiền chất gây viêm toàn thân. Do đó, khi sử dụng nhóm thuốc này mang lại hiệu quả giảm đau tốt hơn so với khi dùng thuốc giảm đau thông thường. Bên cạnh đó, NSAID còn giảm nhanh hiện tượng phù nề và sưng đỏ ở vùng đầu gối.
Mặc dù có hiệu quả nhanh chóng và được sử dụng phổ biến nhưng nhóm thuốc này tiềm ẩn khá nhiều rủi ro và phản ứng bất lợi. Vì vậy ngoài sử dụng đúng liều lượng, bệnh nhân cần tránh dùng cho trong trường hợp sau:
- Người chuẩn bị phẫu thuật không được dùng do NSAID gây ra tình trạng máu khó đông.
- Trường hợp bị rối loạn đông máu hoặc đang dùng các loại thuốc chống đông máu.
- Phụ nữ mang thai, nhất là khi thai kỳ ở 3 tháng đầu và 3 tháng cuối.
- Có tiền sử xuất huyết dạ dày, bị loét dạ dày tá tràng tiến triển hoặc các triệu chứng bệnh dạ dày, tiêu hóa khác.
- Có dấu hiệu dị ứng với Aspirin và các NSAID khác.
- Mắc các chứng bệnh suy giảm chức năng gan, suy tim, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim,…
Sử dụng thuốc chữa tràn dịch khớp gối NSAID có tác dụng phụ cao nên chỉ được dùng trong thời gian ngắn. Trường hợp bệnh nhân mắc các vấn đề về dạ dày, có thể sử dụng kèm theo thuốc ức chế sản xuất axit hoặc thuốc bảo vệ niêm mạc để phòng ngừa biến chứng xuất huyết đường tiêu hóa.
Sử dụng thuốc kháng sinh chữa tràn dịch khớp gối
Một trong những nguyên nhân chính gây tràn dịch khớp gối là doviêm khớp nhiễm khuẩn. Ngoài ra, tình trạng tụ dịch ở ổ khớp lâu ngày cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng ở khớp gối. Do đó, bên cạnh việc sử dụng thuốc giảm đau và chống viêm, các bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc kháng sinh khi điều trị bệnh.
Kháng sinh là nhóm thuốc có tác dụng ức chế hoặc tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng rất hiệu quả. Nhóm thuốc này thường được sử dụng trong 2 – 6 tuần tùy vào mức độ nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, sử dụng các loại thuốc này ngoài mang đến tác dụng phụ còn gây nên tình trạng kháng thuốc. Do đó người bệnh cần sử dụng theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn.
Các loại kháng sinh thường được chỉ định sử dụng trong điều trị bệnh tràn dịch khớp gối bao gồm Nafcillin, Clindamycin, Oxacillin, Amikacin, Gentamycin, Vancomycin,…
Sử dụng thuốc giảm đau gây nghiện điều trị tràn dịch khớp gối.
Thuốc giảm đau gây nghiện (opioid) là loại thuốc giảm đau dựa trên cơ chế thần kinh trung ương. Tác dụng của nhóm thuốc này là tăng ngưỡng chịu đau của cơ thể, làm biến đổi tâm lý dẫn đến thay đổi hệ thống dẫn truyền thần kinh và làm mất tác dụng chất gây đau.
Tiêu biểu và được sử dụng nhiều nhất trong nhóm này là Opioids. Thuốc Opioids thường được sử dụng để giảm các cơn đau từ trung bình đến nặng. Đặc biệt trong trường hợp đau do ung thư và đau nội tạng thì được sử dụng phổ biến hơn.
Thông thường khi điều đau nhức do tràn dịch khớp, bác sĩ sẽ chỉ định chế phẩm phối hợp giữa Opioids và Paracetamol để tăng hiệu quả. Trong trường hợp cơn đau không thuyên giảm, có thể chỉ định dùng Opioids có hoạt tính nhẹ như Tramadol.
Ngoài tác dụng giảm đau, nhóm thuốc giảm đau gây nghiện còn giúp giải tỏa tâm lý căng thẳng, lo âu,…
Opioids là loại thuốc giảm đau tác động trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương do đó cần tránh sử dụng cho những trường hợp sau:
- Phụ nữ trong giai đoạn mang thai hoặc đang cho con bú.
- Người có tiền sử hoặc quá mẫn với thuốc giảm đau gây nghiện.
- Trường hợp có tiền sử phụ thuộc vào Opioids.
- Gặp các tình trạng bệnh như: Suy hô hấp, suy tim nặng, suy gan nặng,
- Trường hợp nghiện chất kích thích hoặc ngộ độc cấp tính rượu, các loại thuốc gây ức chế thần kinh trung ương như thuốc an thần.
Thuốc giảm đau gây nghiện thường được chỉ định sử dụng với liều thấp và trong thời gian ngắn. Nếu dùng dài ngày có thể tăng nguy cơ phụ thuộc thuốc và gây ra hội chứng cai nghiện. Trong trường hợp phải sử dụng Opioids trong thời gian dài, người bệnh nên giảm liều từ từ trước khi ngưng thuốc hẳn.
Tràn dịch khớp gối uống thuốc gì? – Sử dụng thuốc chứa Corticosteroid
Corticosteroid là thuốc chống viêm mạnh và có tác dụng tương tự hormone cortisol nội sinh. Cơ chế hoạt động bằng cách ức chế hệ miễn dịch, từ đó làm giảm phản ứng viêm và giúp cải thiện cơn đau ở cơ quan tổn thương. Tùy thuộc vào mức độ viêm do tràn dịch ở ổ khớp gối, bác sĩ có thể chỉ định thuốc điều trị khớp gối ở dạng uống hoặc dạng tiêm.
Trong trường hợp viêm nặng, bệnh nhân cần tiến hành chọc hút dịch khớp và sử dụng Corticosteroid dạng tiêm để kiểm soát tình trạng viêm nhiễm. Tuy có hiệu quả cao, nhưng nhóm thuốc này mang lại nhiều tác dụng phụ và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Chính vì vậy, Corticosteroid chỉ được bác sĩ cân nhắc sử dụng trong những trường hợp cần thiết.
Lưu ý khi sử dụng thuốc chữa tràn dịch khớp gối
Một số lưu ý khi lựa chọn và điều trị hiện tượng tràn dịch khớp gối bằng thuốc bạn cần ghi nhớ là:
- Các loại thuốc chữa tràn dịch khớp gối đều có thể để lại tác dụng phụ không mong muốn. Do đó, bệnh nhân không tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định. Nếu chưa đến bệnh viện thăm khám, có thể dùng Paracetamol theo liều lượng khuyến cáo trên bao bì để giảm đau. Tuy nhiên, chỉ dùng thuốc trong 5 – 7 ngày và nên thăm khám kịp thời.
- Bệnh nhân cần tuân thủ liều lượng và thời gian dùng thuốc được chỉ định. Trong quá trình điều trị không tự ý ngưng thuốc, hiệu chỉnh liều hoặc thay thế bằng loại thuốc khác làm ảnh hưởng đến kết quả điều trị và ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Bên cạnh sử dụng thuốc giảm đau, kháng viêm, người bệnh nên kết hợp với vật lý trị liệu và một số phương pháp y tế khác. Ngoài ra trong trường hợp cần thiết, có thể cân nhắc thực hiện phẫu thuật để hạn chế các ảnh hưởng đến cấu trúc khớp gối.
- Khi sử dụng thuốc nếu xảy ra bất kỳ tác dụng phụ nào cần ngưng dùng và thông báo ngay với bác sĩ để được thăm khám và xử lý kịp thời.
- Ngoài ra trong thời gian điều trị, người bệnh cần tránh dùng rượu bia hoặc một số đồ uống chứa cồn khác và hạn chế sử dụng đồng thời với các loại thuốc gây độc lên gan, dạ dày. Thay vào đó nên có chế độ nghỉ ngơi hợp lý kèm theo sử dụng các loại thực phẩm tốt cho xương như: Vitamin, canxi,…
Trên đây là một số nhóm thuốc chữa tràn dịch khớp gối thường được sử dụng nhất. Các nhóm thuốc này có tác dụng giảm đau nhanh chóng nhưng rất dễ để lại tác dụng phụ cho cơ thể. Chính vì vậy, người bệnh không nên lạm dụng và cần dùng theo chỉ định của bác sĩ.Tuệ Y Đường hy vọng sẽ đem lại cho quý vị những kiến thức bổ ích về bệnh tràn dịch khớp gối. Chúc quý vị thật nhiều sức khỏe.
