TÍA TÔ - TÁC DỤNG THẦN KỲ ÍT AI BIẾT

Tía tô là một loài cây thông dụng. Được sử dụng rất nhiều trong đời sống hằng ngày, không chỉ làm gia vị trong các món ăn mà từ lá, hạt cho tới cành của nó đều được dùng nhiều trong các bài thuốc dân gian để giải cảm, giải độc cua cá, trị ho hay an thai.

Tía tô bao gồm cành, lá, hạt đều được dùng làm vị thuốc. Mỗi bộ phận lại có từng công năng khác nhau. Dưới đây là những ghi chép trong sách y cổ về vị thuốc quý này. Kính mời bạn đọc cùng Phòng khám Tuệ Y Đường cùng tìm hiểu về vị thuốc này nhé!

1. TÍNH VỊ – QUY KINH CỦA TÍA TÔ

Tía tô có vị cay có thể nhập khí phận, sắc tím có thể nhập huyết phận.
Tía tô quy kinh Phế, tỳ.

2. CÔNG NĂNG CỦA TÍA TÔ

Thơm ấm tán hàn, thông tâm lợi phế, khai vị ích tỳ (mùi thơm nhập Vị), phát hãn giải cơ, hoà huyết hạ khí, khoan trung tiêu đàm, khư phong định suyễn, chỉ thống an thai, lợi đại – tiểu trường, giải độc cua cá.

3. CHỦ TRỊ CỦA TÍA TÔ

Uống nhiều tả chân khí của người (Lý Thời Trân nói: dùng cùng Trần bì, Sa nhân có thể hành khí an thai)
Tía tô dùng cùng Hoắc hương, Ô dược, có thể ôn trung chỉ thống
Tía tô dùng cùng Hương phụ, Ma hoàng có thể phát nhiệt giải cơ
Tía tô dùng cùng Xuyên khung, Đương quy có thể hoà huyết tán huyết
Tía tô dùng cùng Cát cánh, Chỉ xác có thể lợi cách khoan trường
Tía tô dùng cùng La bặc tử, Hạnh nhân có thể tiêu đàm định suyễn
Tía tô dùng cùng Mộc qua, Hậu phác có thể tán ôn giải thử để trị hoắc loạn cước khí

Bạn đọc có băn khoăn hay thắc mắc gì thì có thể liên hệ trực tiếp qua Hotline – 0789.502.555 để được hỗ trợ nhé!

4. KIÊNG KỴ KHI DÙNG TÍA TÔ

Kỵ cá chép
Loại tô diệp (lá của tía tô) có mùi thơm là tốt. Nên dùng với Quất bì

BS CK II Thu Huyền và BS Đoàn Dung đang thăm khám bệnh nhân tại phòng khám Tuệ Y Đường

5. CÁC BỘ PHẬN DÙNG CỦA TÍA TÔ

Tô tử: Hạt tía tô

Tô diệp: Lá tía tô

Tô ngạnh: Cành tía tô

2 vị thuốc này có cùng công dụng. Nhuận tâm phế, đặc biệt có thể hạ khí định suyễn, chỉ khái tiêu đàm, hoà cách khoan tràng, ôn trung khai uất (có bài Tô tử giáng khí thang)
Tô ngạnh hạ khí có chút hoà hoãn, người hư nhược nên dùng nó
Tô diệp phát hãn tán hàn, Tô ngạnh thuận khí an thai, Tô tử giáng khí khai uất, tiêu đàm định suyễn
Người biểu nhược khí hư chớ dùng Tô diệp, người tràng hoạt khí hư chớ dùng Tô tử

Bạn đọc có băn khoăn hay thắc mắc gì thì có thể liên hệ trực tiếp qua Hotline – 0789.502.555 để được hỗ trợ nhé!

6. PHỐI NGŨ CÙNG VỊ THUỐC TÍA TÔ

6.1. Đôi dược Tô ngạnh & Hương phụ

Hương phụ sơ can giải uất, lý khí hoạt huyết, điều kinh chỉ thống
Tô ngạnh hơi ôn, tuyên thông uất trệ, hành khí khoan trung, ôn trung chỉ thống, lý khí an thai.
Hương phụ nhập huyết phận, hành khí ở trong huyết
Tô ngạnh đi trong khí phận, để hành khí khoan trung.
Hai vị thuốc phối ngũ, một huyết một khí, khí huyết song điều, tăng cường sức lý khí giải uất, hành khí chỉ thống, tiêu trướng trừ mãn.

Dùng Hương phụ nhập huyết phận để tán ứ, lấy Tô ngạnh tẩu khí phận mà tán trệ, hai thuốc hợp dụng hành khí hoạt huyết, lý khí tiêu trướng tuyệt diệu.
Hương phụ & Tô ngạnh, không hàn không nhiệt, không nê trệ không khô táo, thông sướng lưu hành khí cơ tốt vô cùng.
Thiên hàn thì dùng thêm Cao lương khương, Tất trừng già (Màng tang).
Hạ sườn trướng thì thêm Sài hồ, Bạch thược.
Tích trệ đồ ăn thì thêm Kê nội kim, Tiêu binh lang.
Âm hư thì thêm Sa sâm, Mạch môn đông.
Huyết ứ thì thêm Xuyên luyện tử, Nguyên hồ.

Tô ngạnh & Hương phụ chủ trị

Khí huyết bất điều, bụng ngực đầy trướng khó chịu;
Có thai nôn mửa, bụng trướng.

>>>> Cùng tìm hiểu thêm vị thuốc Tang bạch bì;

6.2. Đôi dược Tô ngạnh & Cát cánh

Tô ngạnh hành khí khoan trung, ôn trung chỉ thống, lý khí an thai
Cát cánh tuyên thông phế khí, khư đàm bài nùng, thanh lợi yết hầu, thăng đề lợi thuỷ.
Tô ngạnh thiên về hạ giáng lý khí, Cát cánh giỏi về thăng đề thượng hành.
Hai thuốc phối ngũ 1 lên 1 xuống, khai hung thuận khí, tiêu trướng trừ mãn rất tốt.
Chủ trị tất cả các chứng khí cơ bất thông sướng, cho tới tức ngực khó chịu, khí nghịch.
Khí cơ bất thông sướng có khí trệ huyết ứ, có đàm thấp trở lạc, có thăng giáng bất điều, có khí hư huyết nhược.
Khi trị liệu khí trệ huyết ứ thì dùng cùng Đào nhân, Hồng hoa
Dùng tía tô trị đàm thấp trung trở thì dùng cùng Bán hạ, Trần bì
Dùng tía tô trị thăng giáng bất thường thì dùng chỉ Chỉ thực sao
Dùng tía tô trị khí hư huyết nhược thì dùng cùng Hoàng kỳ, Đương quy.