Mùi cơ thể luôn là vấn đề được đại đa số mọi người quan tâm. Khi bạn tiếp xúc với một người thì ấn tượng đầu tiên về ngoại hình luôn rất quan trọng. Ngoại hình ở đây được đánh giá cả về khuôn mặt, hình thức ăn mặc và thêm nữa chính là mùi vị của khí chất con người tỏa ra.
Từ ngàn xưa con người đã biết tinh chế ướp lọc các mùi thơm từ cây cỏ để tắm, để giặt, để cơ thể, quần áo của mình có mùi thơm hơn. Tất nhiên cũng khá nhiều người gặp phải tình trạng cơ thể tỏa ra mùi khó chịu, như hôi chân, hôi tay, hôi nách…
Và ngày hôm nay bạn đọc hãy cùng Đông y Tuệ Y Đường đi tìm hiểu về bệnh hôi nách: Vì sao lại bị hôi nách? Các cách điều trị hôi nách bằng cả Đông y và Tây y như thế nào qua bài viết này nhé?
Vấn đề “Hôi nách?” “Tại sao nách có mồ hôi?” liên quan đến hoạt động của tuyến mồ hôi dưới da và tác động của vi khuẩn.
Các tuyến mồ hôi trên cơ thể được chia làm hai loại, tuyến mồ hôi nhỏ và lớn.
- Tuyến mồ hôi nhỏ nằm rải rác khắp cơ thể, có nhiệm vụ đào thải các chất cặn, bao gồm cả 99% nước và 0,5% muối.
- Tuyến mồ hôi lớn chủ yếu nằm ở lớp dưới da, hầu như chỉ phân bố ở vùng nách, âm hộ và lông mày, có vai trò đào thải chất lỏng khá đặc, có chứa chất béo, protein và sắt.
Các chất này được tiết ra ngoài, gặp môi trường thuận lợi, bị vi khuẩn phân hủy, tạo thành một loại axit béo không bão hòa có mùi khó chịu. Do đó, vấn đề “hôi nách có mùi gì” chính là mùi của loại axit béo này.
Nguyên nhân tại sao nách có mùi hôi liên quan đến tình trạng tăng tiết mồ hôi vùng nách, thường gặp ở những người có thói quen ăn uống đồ cay nóng và nhiều dầu mỡ. Các thực phẩm này có tác động kích thích tuyến mồ hôi hoạt động mạnh mẽ. Tình trạng này cũng gặp ở những người hoạt động nhiều (vận động viên thể thao, người lao động).
Vì sao nách có mùi hôi còn bắt nguồn từ thói quen vệ sinh kém. Mồ hôi tăng tiết kèm theo vệ sinh kém dễ dẫn đến tình trạng viêm nhiễm, các vi khuẩn ở bề mặt da có điều kiện thuận lợi để phát triển và gây ra hôi nách. Một số người khi nhận thấy mình bị hôi nách, đành dùng các chất khử mùi để tạm thời ngăn chặn mùi hôi.
Tuy nhiên, việc lạm dụng các chất khử mùi đôi không đúng cách (như nước hoa đậm mùi) nhiều khả năng còn làm diễn biến bệnh nặng hơn. Ngoài ra, một số trường hợp hôi nách bắt nguồn từ các bất thường ở tuyến mồ hôi và có yếu tố gia đình.
2. Bệnh hôi nách có lây không?
Nguyên nhân sâu xa gây ra tình trạng hôi nách là do tuyến mồ hôi hoạt động quá mạnh, dẫn đến việc tiết ra nhiều dầu và chất béo. Bản thân các chất này không gây ra mùi, nhưng khi kết hợp với nhóm vi khuẩn định cư trong môi trường ẩm kín tại các vùng cơ thể sẽ sinh ra mùi hôi khó chịu.
Mặt khác, hôi nách không phải là bệnh lý truyền nhiễm, do đó tình trạng này hoàn toàn không thể lây lan cho dù tiếp xúc trực tiếp hay mặc chung quần áo với người bệnh. Những người mắc chứng bệnh này là do cơ địa có tuyến mồ hôi hoạt động quá mức.
3. Bệnh hôi nách có di truyền không?
Theo các chuyên gia, một trong những nguyên nhân gây ra hôi nách cũng có thể xuất phát từ yếu tố di truyền. Vì vậy, dù cho bệnh nhân đã điều trị căn bệnh dứt điểm nhưng tới con cái của họ vẫn có khả năng mắc bệnh.
Tuy nhiên, không nhất thiết bố mẹ bị hôi nách là con cũng sẽ bị. Thực tế báo cáo lâm sàng cho thấy, nếu cả cha và mẹ đều bị hôi nách thì tỷ lệ đời sau mắc bệnh là khoảng từ 85% trở lên, nếu chỉ có cha hoặc mẹ bị thì con số này là 50%.
Tình trạng mùi hôi ở vùng da dưới cánh tay thường sẽ trở nên trầm trọng hơn do thói quen sinh hoạt thiếu hợp lý và không vệ sinh, như lười tắm giặt, mặc áo chật, bó, hay do công việc cần phải hoạt động đổ mồ hôi nhiều, như vận động viên, huấn luyện viên. Nhiều người có thói quen dùng dao cạo lông ở vùng nách, dẫn đến phì đại nang lông và kích thích bài tiết chất béo trên bề mặt da.
Do đó, nếu không muốn tình trạng mùi hôi nách trở nên nghiêm trọng hơn, cần hạn chế làm kích ứng da ở vùng này. Ngoài ra, các loại thực phẩm có tính kích thích như hành, tỏi, đồ ăn cay nóng, thực phẩm có chứa cafein cũng được xếp vào nhóm nguyên nhân gây ra mùi cơ thể.
Rụng tóc ở người lớn tuổi: Nguyên nhân và Giải pháp?
3. Hôi nách có thể điều trị dứt điểm không?
Hiện nay có nhiều cách để điều trị bệnh hôi nách, chẳng hạn như sử dụng thuốc, phẫu thuật, chiếu laser, tiêm botox. Mục đích điều trị chủ yếu là giảm hoạt động hoặc bớt các tuyến mồ hôi. Tuy nhiên, những biện pháp này hầu như chỉ phù hợp với những bệnh nhân bị mức độ nặng, gây cản trở các hoạt động sinh hoạt bình thường.
Theo các chuyên gia về da liễu, tiết ra mồ hôi là hoạt động sinh lý bình thường của cơ thể, do vậy bệnh nhân không nên và cũng không thể tiêu diệt vĩnh viễn những tuyến tiết mồ hôi. Mặt khác, để hạn chế gây ra mùi khó chịu, người bệnh có thể dùng xà phòng diệt khuẩn để hỗ trợ vệ sinh tốt hơn vùng da dưới cánh tay.
Ngoài ra, nên mặc quần áo rộng, giúp cho mồ hôi dễ bay hơi, tránh đọng lại tại các vùng kín trong cơ thể. Hạn chế ăn các loại gia vị, chất kích thích như hạt tiêu, tỏi, hành, cà phê, rượu để tránh việc kích thích tiết mồ hôi.
Với những người phải vận động, tập thể thao nhiều, ra mồ hôi liên tục, cần tắm rửa, thay quần áo mới sau khi vận động. Một số biện pháp sát khuẩn ngoài da cũng hỗ trợ khá hiệu quả, làm giảm đáng kể mùi hôi nách. Với những trường hợp nhẹ, bệnh nhân chỉ cần chú ý vấn đề vệ sinh, sử dụng một số biện pháp hỗ trợ là mùi hôi có thể biến mất.
2. Các phương pháp chữa hôi nách
– Phương pháp dân gian: sử dụng gừng, lá trầu không, phèn chua chà xát vào vùng nách… là tiết kiệm và đơn giản nhất. Tuy nhiên phương pháp này không mang tính chất điều trị tận gốc nguyên nhân gây mùi mà chỉ có tính chất tạm thời.
– Dùng các dạng dung dịch xịt hoặc lăn nách.
– Điều trị bằng thuốc: tác dụng vào cơ chế giảm tiết mồ hôi.
Cụ thể: Chlorophyl 50mg x 1-2 viên/lần x 3 lần/ngày (cách nhau mỗi 8 giờ) x 30 ngày, nghỉ một tuần, nếu vẫn còn mùi hôi thì dùng tiếp đợt nữa.
Một số thuốc khác có tác dụng trên hệ thần kinh giao cảm như: glycopyrrolate (Robinul), tuy nhiên loại này có tác dụng phụ như khô miệng, mất ngủ, mắt nhìn mờ….
– Tiêm Botox: là phương pháp được đánh giá là có hiệu quả tương đối tốt tuy nhiên chỉ duy trì được kết quả trong vòng 6-8 tháng, tuy nhiên, chi phí rất tốn kém.
– Điều trị bằng laser: dựa trên cơ chế làm đông vón protein, tuy nhiên, laser chỉ tác dụng tốt với các thành phần ở trung bì, đồng thời giá thành cao và phải thực hiện nhiều lần.
2.2. Điều trị phẫu thuật
Bao gồm:
- Phẫu thuật cắt tuyến mồ hôi
- Nội soi nạo tuyến mồ hôi vùng nách
– Hôi nách và hội chứng tăng tiết mồ hôi vùng nách là hai bệnh lý khác nhau về cơ chế bệnh sinh và phương pháp điều trị.
– Tính thẩm mỹ của phẫu thuật cắt tuyến mồ hôi kinh điển về lâu dài tương đương như phẫu thuật nội soi cắt tuyến mồ hôi.
– Chỉ định phẫu thuật điều trị hôi nách rất chặt chẽ, vì vậy khuyến cáo bệnh nhân nên được khám và tư vấn trực tiếp tại các cơ sở y tế chuyên khoa.
THUỐC BẮC CÓ THỂ CHỮA HÔI NÁCH .
Trong đó phần nhiều là lứa tuổi thanh niên, thường thì nữ giới mắc phải bệnh này nhiều hơn nam giới. Có những cô nàng mặt mày thanh tú dễ thương, nhưng lại có hội nách, khiến người khác không dám tiếp cận.
Chứng hôi nách dễ trở thành sự chướng ngại trong xã giao, cho nên cách chữa trị không thể không đề cập đến. Có người do trong vật phần tiết của tuyến mồ hôi trong da dẻ dưới nách có vật chất hữu cơ và cầu khuẩn hình chuỗi nhỏ, sau khi những vi khuẩn phát sinh tác dụng sẽ sản sinh chất axit béo, và phát ra mồ hôi, đó là mồ hôi nách.
Trong “Thiên kim phương” nói rằng: Chứng hôi nách có loại bẩm sinh, có loại do lây nhiễm. Chứng hôi nách bẩm sinh khó chữa trị, còn chứng hôi nách bị lây nhiễm thì dễ chữa trị, nhưng cần phải dùng Phàn thạch tán (bột phèn sống) đắp ngoài da lâu dài, và uống Ngũ hương hoàn mới có thể chữa khỏi; nếu đắp thuốc ngắn hạn, chỉ có thể thuyên giảm tạm thời.
Những người bị chứng hôi nách nên kiêng cử thức ăn cay nóng và kích thích, nếu không thì sẽ suốt đời không chữa được chứng hôi nách.
” Nội kinh ” cho rằng chứng hôi nách thuộc bệnh của Can kinh, Can có tà, khí tà lưu ở hai nách “Cổ kim y thống “của Từ Xuân Phủ thì nói: Can khí uất kết bên trong, nhưng lại ra ở nách, có mùi hôi như hồ (con cáo chồn). Lại nói: hôi nách, dưới nách có khiếu ( lỗ ), can khí thịnh thì khiến trương khai, tà khí từ đó tiết ra ngoài, khiến người khác khó đến gần.
Chứng bệnh này nên dùng khô phan (phèn chua), Xạ hương thoa ngoài, cũng có thể thuyên giảm trong một thời gian, chẳng bao lâu thì vẫn có mùi vị như xưa, sở dĩ tất phải coi trọng cách chữa tận gốc. Muốn chữa tận gốc cần phải sơ đạo tà khí can tạng, thì mùi hôi sẽ tự nhiên biến mất như dùng tã Tả can thang , Long cối hoàn.
Nhìn từ quan điểm y học, phẫu thuật là phương pháp chữa trị bệnh hôi nách nhanh nhất và hiệu quả nhất, nhưng nếu
mùi hôi không quá nghiêm trọng, dùng thuốc Bắc để uống và thoa ngoài cũng có thể chữa khỏi bệnh.
NHỮNG PHƯƠNG THUỐC TRỊ HÔI NÁCH
1. PHƯƠNG THUỐC CHỮA HÔI NÁCH CỦA ĐÀO ẨN CƯ ( ” Trửu Hậu Phương ” )
Hiệu quả: Chữa trị chứng hôi nách, thường xuyên sử dụng có thể chữa khỏi bệnh.
Thành phần dược liệu: Thanh Mộc – hương, Hoắc hương, Kê thiệt hương, Hồ phấn mỗi thứ 30gam.
Cách thực hiện: Đem bốn vị dược vật trên cùng nghiền thành bột mịn.
Cách dùng: Dùng vải bọc thuốc lại, để dưới nách, thường xuyên dụng cách chữa này.
Giải thích:Phương này là một kinh nghiệm phương chữa trị hôi nách của Đào Hoằng Cảnh y gia nổi tiếng của triều đại Lương, trong lúc bổ sung thêm cho cuốn “Trửu Hậu Phương” , ông bổ sung thêm phương thuốc này vào.
Hôi nách vì có mùi hôi như mùi của Hồ ly nên người ta còn gọi là Hồ xú. Đó là một loại bệnh ngoài da do mồ hôi ra ở dưới nách có mùi hôi nồng nặc đặc biệt.
Chứng bệnh này phần nhiều với bẩm sinh (nguyên tố di truyền) có liên quan nhau, số ít do thấp nhiệt xông bốc mà phát ra. Thường hay bắt đầu phát bệnh vào thời kỳ thanh xuân, sau khi và tuổi lão niên thì bệnh trạng sẽ giảm dần hoặc mất hẳn.
Cách chữa phổ biến là bằng cách chữa ngoài da làm chủ, uống thuốc chữa bên trong làm phụ. Phương này chủ yếu do các loại hương được hợp thành. Thanh Mộc hương còn gọi là ” Mật hương ( ” Danh y biệt lục ” ) vì mùi thơm của nó như mùi mật mà được tên gọi này.
Xưa kia các đạo gia thường dùng thuốc này tắm gội, nghe nói vào ngày mồng một tháng giêng âm lịch lấy mộc hương nấu nước dùng tắm gội khiến người đến già râu tóc vẫn đen mượt; vị thuốc này có mùi vị tân hương hành khí, có thể chữa nách hội ẩm thấp ( ” Bản thảo cương mục ” ).
Trong cuốn ” Ngoại đài bì yếu ” dùng vị thuốc này ngâm với giấm loại tốt, rồi đem kẹp dưới nách ,âm hạ hôi thấp. Hoắc hương thuộc loại thuốc phương hương hóa thấp, có thể khử ác khí. Kê thiệt hương tức là Mẫu Định – hương , có mùi vị cay nóng mà thơm có thể chữa ác khí, đồng thời làm cho cơ thể con người thơm tho.
Ba vị thuốc hợp dùng, có thể phượng hương khu trọc, hóa thấp trừ hôi. Hồ phấn tức là Diên phấn.Trong cổ phương,Hồ phấn là một vị thuốc cần dùng khi chữa chứng hôi nách.
Ba vị hương dược lại được thêm vào Hồ phấn thì công hiệu khử hôi càng tăng nhiều. Thường xuyên sử dụng phương này có thể đạt tới hiệu quả chữa tận gốc chứng hôi nách, khiến bạn vĩnh viễn cáo biệt với chứng hôi nách.
2. THIÊN KIM PHƯƠNG CHỮA HÔI NÁCH ( ” Thiên Kim Yếu Phương ” )
Hiệu quả: Chữa hôi nách ,rất hiệu nghiệm.
Thành phần dược liệu: Tân di, Xuyên khung, Tế tân, Đỗ hành, Cảo bản mỗi thứ 4 gam.
Cách thực hiện: Dùng giấm gạo thuần chất ngâm tất cả dược vật trên trong một đêm cho nở, sau đó gia thêm lượng nước vừa đủ, rồi đem sắc nấu lấy nước đặc:
Cách dùng: Mỗi đêm trước khi đi ngủ dùng thuốc xát dưới nách, cho đến khi lành bệnh thì ngưng.
Giải thích : Phương thuốc này là một cổ nghiệm phương dùng các hương dược trị hôi nách. Cuốn ” Chư bệnh Nguyên Hầu Luận Lậu Dịch Hân ” đời Tùy nói rằng : ” Dưới nách thường thấp thì sẽ hôi, sinh nhọt gọi là lậu dịch, đây cũng là khí huyết bất hòa,
( tà tướng bác , tân dịch uẩn ứ , nên làm cho con người ẩm phong hôi “.
Năm vị thuốc trong phương này đều có mùi vị cay, hương nồng ,đồng thời có thể khu phong trừ thấp ,hoạt huyết, nên dùng chữa hôi nách hiệu quả rất tốt. Dùng giấm gạo ngâm thuốc cho nở ,khiến cho thành phần hữu hiệu của dược vật càng dễ tan giải ra, từ đó mà đảm bảo chắc chắn hiệu quả chữa trị của phương này.
Nhưng mà lúc nấu cô loại dược vật thơm tho, thời gian nấu không thể quá lâu, nếu ngược lại thì theo sự phát tán của thành phần hữu hiệu, hiệu quả trị liệu của nó cũng sẽ giảm xuống.
Có lẽ do chịu sự khêu gợi của phương thuốc cổ xưa, nên hậu thế cũng rất thích dùng được vật phương hương để chữa hôi nách, như Dịch Hương Tán tức là dùng Mật đà tăng 15gam, Sinh Long – cốt 30gam , Hồng phấn 6gam , Băng phiến 3gam , Mộc hương 10gam , Bạch chỉ 10gam , phân biệt tán nhỏ , hỗn hợp lại dùng vải bọc lại, rồi dùng vỗ vào chỗ bị đau .Cách chữa này cũng rất có hiệu qủa .
3. PHƯƠNG TẦN HỒ CHỮA HÔI NÁCH ( ” Bản Thảo Cương Mục “ )
Hiệu quả : Chữa trị chứng hôi nách .
Thành phần dược liệu :
Hạt Long – nhãn nhỏ 6 hạt , Hồ tiêu ( hạt tiêu ) 14 hạt .
Cách thực hiện: Đem hai vị dược trên nghiền thành bột mịn.
Cách dùng: Khi ra mồ hôi dùng thuốc bột chà xát ngay.
Giải thích: Phương này xuất từ ( ” Bản thảo cương mục ” ) của Lý Thời Trân, là một kinh nghiệm phương dùng chữa hôi nách. Cách chế tác phương này rất là đơn giản, hiệu quả chữa trị của nó đáng tin cậy.
Trong phương thuốc này Long nhãn còn gọi là Quế viên, vừa là trái cây, vừa làm vị thuốc. Thịt của loại trái cây này khi làm vị thuốc được gọi là Long nhãn nhục , có công năng bổ ích Tâm Tỳ, dưỡng huyết an thần, trên ” Thần nông bản thảo kinh nói : Sử dụng lâu dài có thể tăng cường thông minh, người nhanh nhẹn, trẻ mãi không già.
Chủ dược mà phương này dùng là Long nhãn tức là hạt của Quế viên. Dược vật này hướng dược dùng chữa hôi nách ,phối hợp với Hồ tiêu tân ôn chạy tán, thì hiệu quả chữa trị hôi nách càng tốt.
Ngoài ra ,trong ” Bản thảo cương mục ” còn có nhiều phương thuốc chữa chứng hôi nách đơn giản và dễ thực hành như: dùng gừng tươi luôn xát dưới nách, hoặc dùng Thanh Mộc- hương xắt lát, ngâm trong giấm một đêm, sau đó đem kẹp dưới nách, hiệu quả khá tốt .
Mọi thắc mắc hay câu hỏi về da liễu bạn đọc có thể liên hệ với BS.CKII Trần Thị Thu Huyền hoặc Phòng Khám Đông y Tuệ Y Đường để được giải đáp kịp thời.
