Đau thắt lưng- Đau lưng dưới( tiếng Anh: lower back pain) là một trong những bệnh lý về xương khớp phổ biến hiện nay đặc trưng là những cơn đau xuất hiện ở vùng ngang thắt lưng, cơn đau có thể kéo xuống mông và chân.Để hiểu rõ thêm về phương pháp điều trị đối với căn bệnh này Phòng Khám Đông y Tuệ Y Đường mời bạn đọc theo dõi bài viết sau đây:
Cơn đau có thể thay đổi từ một cơn đau liên tục đến một cảm giác nhói đột ngột. Đau thắt lưng có thể được phân loại theo thời gian cấp tính (đau kéo dài dưới 6 tuần), nửa mãn tính (6 đến 12 tuần) hoặc mãn tính (hơn 12 tuần). Tình trạng này có thể được phân loại thêm bởi nguyên nhân cơ bản là đau cơ học, phi cơ học hoặc đau ở vị trí khác. Các triệu chứng đau thắt lưng thường được cải thiện trong vòng vài tuần kể từ thời điểm bắt đầu, với 40-90% người hoàn toàn khỏe hơn sau 6 tuần.
I. Phân loại
Dựa trên thời gian bị bệnh , đau thắt lưng được phân loại theo 3 giai đoạn:
- Đau lưng cấp tính: Cơn đau kéo dài dưới 12 tuần.
- Đau lưng bán cấp tính: Cơn đau từ 6-12 tuần.
- Đau lưng mãn tính: Những cơn đau kéo dài trên 12 tuần.
Dựa theo nguyên nhân cơ bản đau thắt lưng được chia thành:
- đau do nguyên nhân cơ học
- đau do nguyên nhân phi cơ học
Các triệu chứng đau thắt lưng dưới thường được cải thiện trong vòng vài tuần kể từ thời điểm bắt đầu, với 40-90% người hoàn toàn khỏe hơn sau 6 tuần.
II. Nguyên nhân
Theo BS Trần Thu Huyền- Trưởng Khoa Phòng Khám Đông Y Tuệ Y Đường, đau thắt lưng dưới có thể do những nguyên nhân sau:
- Viêm loét dạ dày khiến cho hệ dây chằng co thắt, các bộ phận hạn chế nhu động và có thể bị dịch chuyển vị trí. Bởi vậy, cơ hoành không thể thả xuống hết được và chân cơ không được nghỉ ngơi. Chính điều này gây cảm giác đau lưng dưới.
- Lạc nội mạc tử cung đây là một căn bệnh phụ khoa. Với những triệu chứng như đau nhiều vùng bụng, vùng xương chậu và cả vùng lưng.
- Hội chứng ruột kích thích là hiện tượng đại tràng bị kích thích, tăng co bóp. Dẫn tới sự phản ứng thái quá của cơ thể đối với một số loại thức ăn. Gây ra những triệu chứng đó là đau bụng, tiêu chảy, đau đầu và đau lưng dưới.
- Viêm tụy.
- Đau rễ thần kinh thường kèm theo cảm giác ngứa ran.
- Đau lưng dưới cũng có thể là triệu chứng của bệnh sỏi thận. Sỏi gây tắc đường nước tiểu từ thận xuống bàng quang gây ra các cơn đau lưng cột sống…
- Thoát vị đĩa đệm thắt lưng
- Thoái hóa cột sống thắt lưng
- Nhiễm trùng tiết niệu: Với các triệu chứng tiểu ra máu, nước tiểu màu vàng, nặng mùi… và đau thắt lưng.
- Viêm ruột thừa: Biểu hiện đau âm ỉ ở vùng thắt lưng bên phải. Cơn đau tăng dần, kèm theo triệu chứng sốt và buồn nôn.
- Mang vác vật nặng không đúng tư thế. Cũng là nguyên nhân phổ biến gây đau thắt lưng dưới.
III. Dấu hiệu và triệu chứng
Triệu chứng đau thắt lưng cấp tính có thể xuất hiện khi thực hiện các động tác mang, vác di chuyển sai tư thế. Cơn đau có thể xuất hiện ngay sau khi bạn thực hiện các động tác trên, hoặc khi thức dậy vào sáng hôm sau. Triệu chứng đau có thể xảy ra ở một vị trí cụ thể hoặc toàn vùng lưng dưới.
Tình trạng có thể xấu đi khi thực hiện các chuyển động như nâng chân, thay đổi vị trí, ngồi hoặc đứng. Đau lan tỏa xuống chân (gọi là đau thần kinh tọa). Các cơn đau lưng dưới cấp tính thường xuất hiện ở độ tuổi từ 20 đến 40. Đây thường là lý do đầu tiên để gặp chuyên gia y tế ở người trưởng thành. Các đợt tái phát xảy ra ở hơn một nửa số người mắc bệnh, các lần sau thường đau hơn lần đầu.
Đau lưng dưới mãn tính có liên quan đến các vấn đề về giấc ngủ, bao gồm: Thời gian cần để chìm vào giấc ngủ, rối loạn giấc ngủ, giấc ngủ ngắn và ngủ không đủ giấc. Ngoài ra, phần lớn những người bị đau lưng mãn tính đều có triệu chứng trầm cảm hoặc lo lắng.
IV. Đau lưng dưới góc độ y học phương Đông
1. Đau thắt lưng do thận hư
Có hai loại đau lưng do thận hư trong Đông y, được chia thành thận dương hư và thận âm hư với các triệu chứng khác nhau.
- Đau lưng do thận dương hư thường thấy ở người cao tuổi hoặc người bị thoái hóa cột sống. Người mắc phải thường cảm thấy mệt mỏi, ù tai và đau âm ỉ vùng thắt lưng, ngoài ra có thể là tay chân lạnh, sắc mặt trắng nhợt nhạt, lưỡi nhợt.
- Đau lưng do thận âm hư thường thấy phần nhiều ở nữ giới. Chứng bệnh này gây đau đớn liên tục và kéo dài âm ỉ. Lòng bàn tay, bàn chân và trước ngực cũng cảm thấy nóng, ngủ kém, miệng họng khô, hay bị tiểu vàng hoặc tiêu bón.
2. Đau thắt lưng do phong hàn
Đau thắt lưng do phong hàn thường xảy ra khi trở trời, nhất là vào những ngày mưa dầm tầm tã. Triệu chứng bệnh thường có rêu lưỡi trắng, có cảm giác đau lạnh, bụng nặng, tiểu tiện không tốt. Khi vận động như cúi, duỗi người đều cảm thấy đau đớn, đặc biệt các cơ sẽ co cứng lại, hoạt động không linh hoạt.
3. Đau thắt lưng do huyết ứ
Đau thắt lưng do huyết ứ là tình trạng lưng bị đau sau khi bị va chạm, hoặc hoạt động quá mạnh khiến máu bị ứ, tắc bên trong cơ thể dẫn tới tình trạng đau đớn như bị kim châm.
V. Thuốc Đông Y điều trị đau lưng
1. Bài thuốc trị uống chữa đau lưng phong hàn thấp
- Khương hoạt 10gr
- Độc hoạt 10gr
- Cảo bản 10gr
- Mạn kinh tử 10gr
- Xuyên khung 10gr
- Quế chi 10gr
- Ma hoàng 15gr
- Đại táo 15gr
- Cam thảo 10gr
Lấy hỗn hợp nguyên liệu đem sắc nước uống mỗi ngày 2-3 lần, có thể dùng chung với 2-3 lát gừng tươi giã nhuyễn để dễ uống hơn.
2. Bài thuốc uống trị đau lưng do thấp nhiệt
- Hoàng bá 40gr
- Khương truật 40gr
Sắc uống ngày 2-3 lần sau ăn 30 phút
3. Bài thuốc uống trị đau lưng do thận âm hư
- Sơn thù 10gr
- Trạch tả 10gr
- Đơn bì 10gr
- Đương quy 10gr
- Bạch thược 10gr
- Cam thảo 10gr
- Bạch linh 15gr
- Hoài sơn 15gr
- Thục địa 15gr
- Đại táo 15gr
Sắc uống ngày 2-3 lần sau ăn 30 phút.
4. Bài thuốc uống trị đau lưng do huyết ứ, khí trệ
- Huyền hồ 10gr
- Đào nhân 10gr
- Nhũ hương 10gr
- Đương quy 12gr
- Ngưu tất 12gr
- Nhục quế 8gr
Săc uống ngày 2-3 lần sau ăn 30 phút
5. Bài thuốc uống chữa thận dương hư
- Cam thảo 4gr
- Đỗ trọng 12gr
- Hoài sơn 16gr
- Kỷ tử 8gr
- Nhân sâm 8gr
- Nhục quế 4gr
- Phụ tử chế 2gr
- Thù du 8gr
- Thục địa 32gr
Sắc uống ngày 2-3 lần sau ăn 30 phút
6. Rượu thuốc Đông y chữa đau lưng
Ngoài việc sử dụng các loại thuốc sắc để uống hằng ngày, người bệnh bị đau thắt lưng cũng có thể sử dụng rượu thuốc Đông y để xoa bóp hoặc uống mang đến hiệu quả cao hơn.
Rượu ngải cứu chữa đau lưng
- Chanh 1kg
- Vỏ bưởi 2 trái
- Ngải cứu phơi khô 200gr
- Đường phèn 200gr
Cách làm bài thuốc đông y điều trị đau lưng từ rượu ngải cứu
- Bước 1: Dùng 1kg chanh bỏ hạt thái nhỏ, vỏ 2 trái bưởi đem phơi thật khô, sau đó đem sao vàng rồi đổ xuống đất chờ nguội.
- Bước 2: Trộn các nguyên liệu trên chung với 200gr ngải cứu khô.
- Bước 3: Đem hỗn hợp trên ngâm chung với 2 lít rượu đế và 200gr đường phèn ở nơi râm mát.
- Bước 4: Bài thuốc này dùng mỗi ngày 1 ly nhỏ để uống mỗi ngày có thể giúp giảm đau, chữa đau thắt lưng hiệu quả.
Rượu gấc, quế dùng để xoa bóp đau thắt lưng
- Vỏ quế 30gr
- Nhân hạt gấc 50gr
- Rượu gạo từ 45-50 độ 500ml
Cách làm
- Bước 1: Lấy 50gr nhân hạt gấc chín đem rửa sạch sau đó đem sao vàng.
- Bước 3: Đập vỡ phần vỏ cứng của hạt gấc đã được sao vàng, rồi đem giã vụn phần nhân hạt sao cho đủ 50gr.
- Bước 4: Sử dụng 30gr vỏ quế giã vụn và hòa cùng với hạt gấc, đem trộn cùng 500ml rượu đế rồi đem ngâm từ 10 – 15 ngày.
- Bước 5: Mỗi ngày sử dụng rượu gấc để xoa bóp vùng đau lưng giúp giảm đau nhức, chữa chứng đau lưng.
Trên đây là những kiến thức về bệnh lý Đau Thắt Lưng .Bài viết mang tính chất tham khảo, quý bạn đọc nếu gặp tình trạng như trên cần hỏi ý kiến Bác Sĩ trước khi sử dụng thuốc.
Tuệ Y Đường chúc quý vị thật nhiều sức khỏe!
