Da nhiễm corticoid là một tình trạng bệnh lý ở da rất phổ biến tại Việt Nam. Có rất nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng này trong đó phải kể đến là việc phát triển gần như không thể kiểm soát của các loại kem trộn hoặc các mỹ phẩm có bao bì nhãn mác đẹp đẽ nhưng bản chất vẫn là kem trộn được bày bán công khai trên các trang mạng xã hội.
Hôm nay Bs Đoàn Dung – Bác sỹ khám bệnh tại Phòng khám Đông y Tuệ Y Đường sẽ cùng các bạn tìm hiểu nguyên nhân da nhiễm Corticoid do nguyên nhân gì hay cơ chế và điều trị như thế nào nhé!
1. Da nhiễm corticoid là gì?
Da nhiễm corticoid là tình trạng viêm da do sử dụng mỹ phẩm, thuốc bôi da chứa corticoid, bôi trực tiếp lên da trong thời gian dài. Viêm da do corticoid có biểu hiện gồm: đỏ da, bong tróc, nổi mụn, teo da, nhiễm trùng… làm mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh.
Biểu hiện thường gặp của viêm da do corticoid là mất đi hàng rào bảo vệ da, giãn mạch máu gây xung huyết khiến da đỏ, nóng, xuất hiện các mụn nhỏ li ti
2. Corticoid là gì?
Corticoid hay glucocorticoid là thuốc kháng viêm, có công thức như hormone do tuyến vỏ thượng thận của cơ thể tiết ra. Thuốc corticoid sử dụng điều trị nhiều bệnh khác nhau với tác dụng chống viêm, chống dị ứng, ức chế miễn dịch… mang lại hiệu quả nhưng đồng thời có những tác dụng không mong muốn.
Thuốc corticoid có 2 cách dùng: đường toàn thân (uống, tiêm), tác dụng tại chỗ (bôi, xịt). Trong đó, thuốc corticoid bôi được sử dụng trong điều trị các bệnh da, thuốc có tác dụng nhanh nên nhiều người không tuân thủ khuyến cáo điều trị của bác sĩ, thường hay lạm dụng thuốc, bôi không đúng chỉ định và liều lượng.
>>> Bạn đọc tham khảo: MỀ ĐAY: Nguyên nhân, triệu chứng và các dạng thường gặp
Thông thường, dùng thuốc corticoid bôi cần được chỉ định của bác sĩ về lựa chọn loại thuốc phù hợp, hướng dẫn người bệnh tuân thủ quy trình trình điều trị và theo dõi kiểm soát tác dụng không mong muốn để đạt hiệu quả cao và an toàn. Vì vậy, nếu người bệnh tự ý dùng thuốc bôi corticoid hoặc các thuốc không rõ nguồn gốc, thuốc gia truyền, rượu thuốc… có trộn corticoid mà chưa có chỉ định của bác sĩ rất dễ gây viêm da do corticoid.
3. Nguyên nhân gây ra tình trạng da nhiễm corticoid
Viêm da do corticoid chủ yếu liên quan đến tình trạng sử dụng mỹ phẩm giá rẻ, không rõ nguồn gốc chứa corticoid như kem trộn, thuốc rượu…
Những sản phẩm này được quảng cáo có hiệu quả làm trắng da, trị mụn, trị thâm nám cấp tốc và được bán tràn lan hiện nay trên các mạng xã hội hay tại các spa làm đẹp.
Kem trộn hay rượu thuốc thường chứa rất nhiều thành phần trong cùng một sản phẩm bao gồm kháng sinh, kháng viêm và các hoạt chất khác như aspirin, becozyme, lincomycin, vitamin C, vitamin E, vitamin PP, alpha arbutin, acid salicylic, hydroquinone, glutathione, tretinoin, lưu huỳnh…
Và đặc biệt là corticoid, chúng được trộn với nhau không theo một công thức cụ thể và rất khó để xác định thành phần chính xác bên trong.
Do vậy, khi sử dụng một thời gian dài, các loại kem này để lại rất nhiều biến chứng trên da. Ngoài ra, viêm da do corticoid cũng có thể do người bệnh sử dụng kéo dài các thuốc có chứa corticoid theo toa cũ của bác sĩ quá thời gian chỉ định mà không tái khám.
Bạn đọc có thắc mắc gì thì có thể liên hệ trực tiếp qua Hotline – 0789.502.555 để được hỗ trợ nhé!
4. Dấu hiệu da nhiễm corticoid
Khi sử dụng các sản phẩm làm đẹp chứa corticoid, làn da sẽ trông đẹp lên nhanh chóng, căng mịn, trắng nhanh rõ rệt chỉ trong vài ngày, các vùng nám mờ nhanh, hết mụn.
Tuy nhiên, sau khi dùng một thời gian hoặc khi ngưng dùng sẽ xuất hiện hàng loạt các biểu hiện viêm da. Một số dấu hiệu nhận biết da nhiễm corticoid như sau:
Da khô bong tróc: Là dạng tổn thương nhẹ nhất, bởi người sử dụng chỉ dùng trong thời gian ngắn với nồng độ thấp. Trên bề mặt da có hiện tượng bong lột, sần nhẹ, ngứa râm ran vùng da thoa. Đối với rượu thuốc sẽ có hiện tượng da sưng lên sau 1 tháng sử dụng, bong da nhiều, tổn thương hàng rào bảo vệ da.
– Độ 1: Viêm da cấp tính: Phát ban mụn mủ li ti lan toàn mặt, tiết dịch vàng nâu kèm cảm giác đau nhức. Nếu không được thăm khám và điều trị kịp thời, da bị tổn thương kèm theo thương tổn sẩn đỏ dày đặc kéo dài và thâm.
– Độ 2: Giãn mạch máu: Sử dụng kem có chứa corticoid trong thời gian dài (khoảng 1 năm) sẽ có hiện tượng giãn các mao mạch dưới da. Da luôn ửng đỏ, đồng thời cảm giác nóng ran, đặc biệt là khi tiếp xúc với nhiệt độ cao do dễ bị kích ứng. Mặt khác, da sẽ thường trong tình trạng căng tức, phù nề do hiện tượng giữ nước trong da, kèm theo cảm giác châm chích như kiến bò bên trong.
– Độ 3: Viêm da tăng tiết nhờn và phát ban mụn trứng cá: da bóng, nhiều bã nhờn kèm phát ban mụn đồng dạng, không có cồi mụn. Người bệnh luôn thấy da nóng đỏ và rát, châm chích.
– Độ 4: Teo da: Da rất mỏng, có thể kèm viêm da quanh miệng. Khi da nhiễm corticoid ở cấp độ 4, sẽ thấy các biểu hiện như da tiết nhờn bất thường (khi ngưng dùng corticoid đột ngột, cơ thể rơi vào trạng thái mất cân bằng nội tiết, kích thích hoạt động của tuyến nhờn, sản xuất dầu thừa gây bít tắc lỗ chân lông), mụn nổi ồ ạt, sưng to lan ra toàn bộ khuôn mặt, ngứa và đau rát.
– Độ 5: Viêm da kích thích: Đây là tình trạng nặng nề nhất, người bệnh luôn cảm thấy da đỏ kèm theo bỏng rát, đau nhức kể cả khi không chạm vào. Đồng thời da khô dần, bong tróc, đóng vảy thành mảng. Mụn nước có thể xuất hiện kèm theo dịch vàng nâu, mưng mủ nhiễm trùng. Đây là giai đoạn da bị nhiễm corticoid trầm trọng nhất. Mụn nước xuất hiện nhiều, kích thước lớn, gây đau nhức, kèm theo dịch vàng và mưng mủ
Tìm đọc: Viêm da dị ứng ở bà bầu – Nhận biết và giải pháp?
5. Cách điều trị
Nếu da xuất hiện các dấu hiệu viêm do corticoid mức độ nhẹ, hãy ngưng ngay sản phẩm đang dùng và đến khám bác sĩ da liễu để được kiểm tra tình trạng da.
Với những trường hợp tai biến do nhiễm corticoid mức độ nặng, việc ngưng sử dụng sản phẩm đột ngột có thể gây phản ứng dữ dội ngược do tình trạng lệ thuộc. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ của bạn để được tư vấn và lựa chọn các phương pháp điều trị thích hợp.
phục hồi hàng rào bảo vệ da bằng các sản phẩm thuốc uống, thuốc thoa hoặc các phương pháp trị liệu sử dụng công nghệ như điện di dưỡng chất, mesotherapy, ánh sáng sinh học, huyết tương giàu tiểu cầu PRP…
6. Cách chăm sóc
Bên cạnh đó, việc chăm sóc da tại nhà cũng đóng vai trò quan trọng giúp tránh tác động tổn thương da và phục hồi da nhanh hơn, cần lưu ý một số điểm như sau:
– Vệ sinh da mỗi ngày bằng nước sạch hoặc có thể dùng thêm một số sản phẩm làm sạch da có tính tẩy rửa nhẹ nhàng, ít gây kích ứng.
– Lựa chọn những sản phẩm chăm sóc da và tóc: tránh chọn các sản phẩm chứa thành phần menthol, camphor, sodium lauryl sulfate. Ngưng dùng nếu da có cảm giác châm chích, bỏng rát, khô, ngứa và bong vảy.
– Sử dụng sản phẩm dưỡng da phù hợp: Không có hương liệu, dịu nhẹ lên da. Không dùng các chất có tính lột tẩy, làm se khít lỗ chân lông hoặc toner.
– Hạn chế trang điểm
– Hạn chế chà xát, chạm tay vào vùng da đang bị viêm kích ứng.
– Tránh các yếu tố môi trường khắc nghiệt làm nặng tình trạng đỏ, kích ứng da như nắng nóng, khô lạnh, môi trường ô nhiễm, khói bụi, nấm mốc… Khi ra đường cần phải bảo vệ da.
– Hạn chế tối đa tác động của ánh nắng mặt trời lên da: Thoa kem chống nắng, đội mũ rộng vành. Nên chọn các loại chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên, không chứa hương liệu và có các thành phần khoáng như kẽm oxide, titanium dioxide.
– Hạn chế stress
Tùy vào loại corticoid và lượng của nó trong kem trộn hay rượu thuốc, thời gian sử dụng cũng như tình trạng da mà mức độ tổn thương do nhiễm corticoid sẽ khác nhau. Vì vậy, khi gặp các vấn đề trên da đặc biệt khi nghi ngờ da nhiễm corticoid, tốt nhất nên sớm đến thăm khám ở các bệnh viện, phòng khám da liễu có uy tín để được tư vấn, lên phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng, đặc tính da từng người.
Hy vọng những thông tin trên đã giải đáp cho bạn những thắc mắc xoay quanh vấn đề da nhiễm Corticoid. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ qua:
📮 Facebook: Tuệ Y Đường
👩⚕️ Bs CKII Trần Thị Thu Huyền
👩⚕️ Bác sĩ Đoàn Dung
💒Địa chỉ: 166 Nguyễn Xiển – Hạ Đình – Thanh Xuân – Hà Nội
📞Hotline: 0789.502.555 – 0789.503.555
