Mùa đông thời tiết lạnh thường kèm theo hanh khô, cơ thể ít tiết mồ hôi và các axít hữu cơ là nguyên nhân tăng tỷ lệ bệnh nhân mắc các bệnh về da như: khô da, ngứa, chàm, vảy nến… Do đó, mọi người cần chú ý chăm sóc da đúng cách để phòng ngừa mắc và tái phát các bệnh ngoài da trong mùa này.
1.Ngứa ngoài da do lạnh
Ngứa ngoài da là một trong những bệnh về da thường gặp vào mùa đông. Biểu hiện ngứa có thể từ lâm râm đến dữ dội, nhất là vào ban đêm khi ngủ, đặc biệt trời càng lạnh càng ngứa dữ dội. Nhiều người ngứa không chịu được nên gãi làm trầy xước da, chảy máu, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng.
Ngoài các nguyên nhân gây ngứa do viêm da như: mày đay, vẩy nến, á sừng, mụn nhọt… thì hiện tượng ngứa khi trời lạnh là do chức năng điều tiết của tuyến mồ hôi, tiết bã bị hạn chế nên làm cho da bị khô. Bình thường da tiết ra những chất hữu cơ như axit organic cùng với mồ hôi. Các axit hữu cơ có tác dụng giữ cho da nhờn, đàn hồi chống lại sự xâm nhập của các loại vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng, bụi bẩn… Khi thời tiết khô lạnh, da ít tiết mồ hôi và các axit hữu cơ khiến da bị khô và nứt nẻ sinh ngứa. Ngứa do thời tiết chỉ điều trị khỏi từng đợt, không thể chữa khỏi vĩnh viễn. Nhưng thường khi thời tiết ấm lên thì hiện tượng ngứa cũng giảm hoặc chấm dứt.
Để hạn chế bị ngứa, cần chú ý vệ sinh da sạch sẽ. Vào mùa đông, cơ thể ít tiết mồ hôi, ít bụi bặm nhưng vẫn cần tắm rửa thường xuyên, nhất là cần vệ sinh vùng kín, nách, bẹn… để da sạch, thông thoáng. Khi tắm chỉ nên dùng nước đủ ấm, không chà xát da mạnh khi tắm. Đặc biệt những người bị ngứa thường hay ngâm mình trong nước nóng rất lâu để cho bớt ngứa nhưng càng dùng nước nóng lâu càng làm cho da mất hết chất nhờn, mau khô, nứt nẻ, càng ngứa hơn. Khi tắm xong cần lau khô nước bằng khăn bông mềm, sau đó bôi kem dưỡng ẩm phù hợp lên da. Khi bị ngứa dữ dội kéo dài, người bệnh cần đến cơ sở y tế chuyên khoa da liễu để được chỉ định dùng thuốc phù hợp. Không được tự ý sử dụng thuốc hoặc gãi mạnh gây trầy xước, gây nhiễm trùng, viêm da.
2.Bệnh chàm hay tái phát
Chàm hay còn gọi là bệnh viêm da cơ địa, thường gặp ở những người bị dị ứng và hen suyễn.
Biểu hiện của bệnh là tổn thương khô da chân, mặt, tróc vảy, đỏ. Vào mùa đông, bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Chàm xuất hiện nhiều ở trẻ nhỏ từ 2 tháng đến 2 tuổi, còn gọi là chàm sữa. Khi bị chàm sữa, trẻ có biểu hiện khởi đầu là mảng hồng ban, sẩn, mụn nước, rịn nước, đóng mày, tróc vảy.
Vị trí thường ở hai má, có thể lan đến cằm, da đầu, trán, nhưng không có ở mắt, mũi. Bệnh nặng có thể lan đến mặt, dưới cánh tay, khuỷu, da đầu, thân mình, tứ chi nhưng vùng tã lót và vùng nách không bị ảnh hưởng. Nếu tái diễn nhiều lần, bệnh sẽ trở thành chàm thể tạng nên người ta còn gọi chàm sữa là giai đoạn đầu của chàm thể tạng.
Để hạn chế tái phát bệnh chàm cần giữ ấm cho cơ thể, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tránh tiếp xúc với hoá chất tẩy rửa. Cho trẻ uống nhiều nước, vệ sinh kỹ vùng mặt, miệng sau mỗi lần ăn hay bú sữa. Không cho trẻ mặc đồ quá chật , bằng vải len, sợi tổng hợp vì dễ gây kích ứng da. Cắt ngắn móng tay để tránh trẻ gãi khi ngứa làm tăng nguy cơ nhiễm trùng da. Nên đi găng tay cho trẻ để hạn chế cào, gãi. Không nên tự ý sử dụng thuốc, nhất là thuốc bôi có chứa corticosteroids.
3.Bệnh mày đay
Mày đay là bệnh ngoài da phổ biến ở trẻ em và người lớn với triệu chứng là những mảng phù màu hồng hoặc đỏ nổi cao trên mặt da, kích thước và số lượng thay đổi khác nhau, có thể ở bất cứ vị trí nào trên da, khi mày đay khỏi không để lại dấu vết gì.
Đối với mày đay cấp tính có biểu hiện đột ngột ở bất cứ vùng nào trên cơ thể, thể hiện trên những sần, phù nề, ngứa dữ dội, xảy ra trong vài phút hoặc vài giờ rồi lặn hoặc có thể từng đợt kế tiếp nhau. Mày đay mạn tính là tình trạng nổi mày đay kéo dài trên 8 tuần, không kể nhiều hay ít, có khi ngắt quãng nhiều ngày, có thể gặp các dạng khác nhau. Những người dễ bị nổi mày đay thường là có cơ địa nhạy cảm, do vậy để phòng bệnh cần lưu ý: Luôn chú ý mặc ấm, hạn chế tối đa tiếp xúc với môi trường lạnh, giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ, tránh ăn thức ăn, uống các loại thuốc đã gây dị ứng, thận trọng khi sử dụng mỹ phẩm, lựa chọn sử dụng mỹ phẩm phù hợp, phải đeo khẩu trang và mặc quần áo bảo hộ lao động khi tiếp xúc với môi trường có nhiều hoá chất độc hại…
4.Bệnh vảy nến
Vảy nến là bệnh về da thường gặp vào mùa đông, chủ yếu là các thương tổn da, kèm theo ngứa ngáy khó chịu, điển hình nhất là các dát đỏ có vẩy trắng phủ trên bề mặt, vẩy dày, có nhiều lớp xếp chồng lên nhau rất dễ bong và giống như giọt nến, vì vậy có tên gọi là vẩy nến. Vị trí hay gặp là khuỷu tay, đầu gối, rìa tóc, vùng xương cùng, mông. Tuy nhiên sau một thời gian tiến triển các thương tổn có thể lan ra toàn thân. Bệnh vảy nến diễn tiến dai dẳng, có thể gây ra biến chứng khác nhau. NGười bệnh cần đến trực tiếp bác sĩ chuyên khoa để thăm khám và điều trị kịp thời.
