Hắc lào là một bệnh ngoài da thường ở nước nhiệt đới nóng ẩm như nước ta. Triệu chứng thường gặp là xuất hiện những đám da đỏ, hình tròn như đồng xu, ranh giới rõ, có mụn nước nhỏ, ở giữa đám bong vảy nhẹ, về sau to hơn, lan to ra ngoại vi, nhiều đám liên kết với nhau thành mảng lớn hình đa cung, ngứa nhiều vào ban đêm và khi đổ mồ hôi. Khi bệnh không được điều trị đúng sẽ dễ dàng bị bội nhiễm vi khuẩn, dẫn đến việc điều trị khó khăn hơn và ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ của người bệnh. Đặc biệt bệnh dễ tái phát vì vậy việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời đủ thời gian sẽ có thể điều trị khỏi hoàn toàn và không tái phát trở lại.
Triệu chứng bệnh hắc lào
Bệnh thường gặp với các tổn thương là những đám da hình tròn hoặc bầu dục có ranh giới rõ rệt, bờ nối cao hơn mặt da, có viền bờ rõ ràng, trên viền mụn có nước nhỏ và vẩy. Vùng Phòng Khám có xu hướng lành, da sẫm màu hơn, tróc vảy nhỏ. Nhiều đám liên kết với nhau thành đám lớn, hình vằn vèo nhiều cung như địa đồ.
Tổn thương có thể khu trú ở bất kỳ chỗ nào trên vùng da, nhưng thường bắt đầu ở vùng kín, nếp gấp kễ lớn: như kẽ bẹn 2 bên, kẽ mông, quanh thắt lưng..Ngứa ít hoặc nhiều tùy từng bệnh nhân, ngứa nhiều hơn vào ban đêm và khi ra mồ hôi. Hắc lào là một bệnh lành tính, tuy nhiên nếu không điều trị kịp thời, đúng phác đồ sẽ trở thành mãn tính, dễ tái phát và gây biến chứng viêm da nhiễm khuẩn.
Các dấu hiệu bội nhiễm vi khuẩn bao gồm:
- Tăng đau nhức, sưng, mẩn đỏ, hoại tử da, hoặc nóng rát
- Các vết đỏ lan rộng từ khu vực nhiễm bệnh
- Tình trạng chảy mủ
- Sốt 38°C hoặc cao hơn mà không rõ nguyên nhân
- Phát ban vẫn còn lan rộng sau khi điều trị.
Nguyên nhân gây bệnh
- Bệnh do nhiễm nấm Epidermophyton, trychophyton hoặc Microsporum. Nấm gây ra chứng bệnh nấm da thường rất nhỏ, chỉ có thể nhìn thấy được dưới kính hiển vi và có khả năng phát triển trong môi trường nóng ấm và ẩm ướt.
- Hệ thống miễn dịch kém: Khi cơ thể bị suy yếu hệ miễn dịch sẽ tạo điều kiện cho các vi nấm phát triển và hình thành bệnh hắc lào. Những người có da dầu hoặc có thay đổi về hormone trong cơ thể làm cho hệ miễn dịch yếu đi cũng dễ bị nấm da hơn bình thường.
- Vệ sinh thân thể không sạch sẽ: Thói quen mặc quần áo ẩm ướt, lười tắm gội… là hành động tạo điều kiện thuận lợi để phát triển thành bệnh hắc lào.
- Tiếp xúc với môi trường ô nhiễm: Tại các khu vực hồ nước, bể bơi có nhiều người sử dụng được cho là môi trường dễ dàng lây lan bệnh hắc lào.
- Dùng chung đồ với người bệnh: Mặc chung quần áo, dùng chung khăn rửa mặt… góp phần tạo điều kiện cho vi nấm được lây lan sang người khoẻ mạnh.
- Tiếp xúc vật nuôi nhiễm bệnh: Vi nấm gây bệnh hắc lào cũng tồn tại ở cơ thể, lông của vật nuôi. Nên khi ta tiếp xúc, cưng nựng với chúng hoàn toàn có thể bị lây bệnh hắc lào.
Điều trị:
+ Tại chỗ:
- Bôi dung dịch ASA, BSI, mỡ Benzosali, kem Nizoral, Lamisil… Với các loại thuốc bôi, bệnh nhân cần làm sạch da trước khi bôi thuốc để thuốc tiếp xúc với mô tổn thương dễ dàng hơn. Khi bôi nên xoa đều bề mặt da để thuốc ngấm nhanh.
+ Toàn thân:
- Dùng thuốc chống nấm đường uống: ketoconazol (Nizoral…); Itraconazol (sporal); Griseofulvin…Chú ý: Đây là loại thuốc có tác dụng toàn thân, người bệnh không nên tự ý mua thuốc, đặc biệt là phụ nữ mang thai hoặc cho con bú, bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch và trẻ em. Các loại thuốc có thể gây một số tác dụng phụ như dị ứng, kích ứng, nổi ban đỏ hoặc buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, đau bụng, tổn thương gan.
- Thuốc kháng Histamin có tác dụng giảm nhanh triệu chứng ngứa.
- Vitamin nhóm B để nâng cao sức đề kháng của cơ thể.
Phòng bệnh
- Không mặc quần áo chật, ẩm ướt, luôn giữ khô ráo.
- Cần giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, tắm gội hàng ngày
- Không gãi hoặc cọ xát ở những vùng da vị nhiễm bệnh
- Không lạm dụng xà phòng, sữa tắm, các loại kem dưỡng ẩm…
- Cách ly tránh nguồn lây đặc biệt từ động vật nuôi bị bệnh (chó, mèo, ngựa…)
- Không sử dụng chung các vật dụng cá nhân của người khác như quần áo, khăn tắm, lược chải đầu…
- Loại trừ các yếu tố thuận lợi, tăng sức đề kháng của cơ thể.
